Türkiye bağlantılı tehditler Alman istihbaratının merceğinde
Almanya’da iç istihbarattan sorumlu Anayasayı Müdafaa Teşkilatı’nın (Bundesamt für Verfassungsschutz, kısaca BfV) raporu, Salı günü Berlin’de teşkilatın Lider Yardımcısı Sinan Selen ve İçişleri Bakanı Alexander Dobrindt tarafından kamuoyu ile paylaşıldı. Rapor, ülkede son periyotta çok sağcı, çok solcu ve İslamcı tehditlerin arttığını ortaya koydu.
Almanya’nın iç güvenlik ve toplumsal huzurunu etkileme potansiyeline sahip olan tehditlerin siyasi ve toplumsal kaynakları ve finansmanlarının detaylı bir biçimde ele alındığı yaklaşık 400 sayfalık raporda, Türkiye ve Türkiye kontaklı tehditler de kendilerine geniş yer buldu.
Alman iç istihbaratının tehdit olarak algıladığı Türkiye ve Türkiye ilişkili kuruluş ve hareketleri mercek altına aldık:
Türk istihbaratı
Raporda Türkiye’ye yapılan en değerli atıfların başında, Türk istihbarat servislerinin Almanya içerisinde yürüttüğü faaliyetler geliyor.
Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (MİT) “Almanya’daki çalışmalarının odak noktasının muhaliflerin izlenmesi üzerine” ağırlaştığına değinilen raporda, Türk istihbaratının “Türk hükümetine muhalif olan ve ‘devlet düşmanı’ olarak görülen küme ve bireylere” ilgi gösterdiği söz ediliyor.
Türk istihbaratının “bilgilerini insan kaynakları aracılığıyla ya da zaten bilgi veren kişilerden” elde ettiğini vurgulayan Anayasayı Muhafaza Teşkilatı, “Almanya’daki geniş Türkiye kökenli nüfus, çok sayıda Türk örgütü ve kurumu ile diplomatik temsilcilikler, Türk istihbarat servisleri için bilinmeyen bilgi toplamak açısından birçok elverişli fırsat sunmaktadır. Bilgilerin toplanması, kıymetlendirilmesi ve Türkiye’deki kolluk kuvvetlerine iletilmesi sürecine Almanya’daki Türk dış temsilcilikleri de dahildir” tespitini yapıyor.
Türkiye’nin Almanya’da Berlin’deki büyükelçiliğin yanı sıra 13 temsilciliği bulunuyor. Almanya’daki çok sayıda Türkiye kökenlinin dini inancı ve toplumsallaşması üzerinde kayda paha düzeyde tesir sahibi olan Diyanet İşleri Türk İslam Birliği (DİTİB), Almanya’da sık sık Ankara’nın siyasi tesirinde olduğu suçlamasıyla eleştiriliyor.

2018 yılında Köln Merkez Camii’nin açılışını Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yapması Almanya’da Türkiye kökenli birçok kişi için coşkuya neden olurken, Alman toplumunun büyük kısmı ise gelişmeyi sert biçimde eleştirmiştiFotoğraf: Reuters/Handout Presidential Press Office/K. Ozer
Raporda, “Türkiye’nin aşırıcı yahut terörist olarak nitelendirdiği örgütler en önemli istihbarat amaçlarıdır. Bunlar arasında Avrupa Birliği ve ABD tarafından da terör örgütü kabul edilen ‘Kürdistan Emekçi Partisi’ (PKK) ile 20 Ekim 2024’te ABD’de sürgünde ölen İslamcı vaiz Fethullah Gülen’in hareketi (sözde Gülen Hareketi yahut ‘Hizmet’, Türkiye’de ise ‘FETÖ’ olarak adlandırılmaktadır) yer almaktadır” deniliyor.
Türkiye kökenli çok sağ ve çok sol
Merkezi yurt dışındaki Türkiye kökenlilerden fazla Türkiye olan fakat birebir vakitte Almanya’da da faaliyet gösteren ve burada tehdit olarak algılanan küme ve hareketler, Anayasayı Müdafaa Teşkilatı tarafından “yurt dışı temaslı aşırıcılık” başlığı altında toplanıyor.
Almanya’da “yurt dışı kaynaklı aşırıcı” kümelerin toplam 32 bin 500 destekçisi olduğu kaydediliyor. Müşahede altında olan bu bireylerin ezici çoğunluğunun Türkiye ilişkili olduğu dikkat çekiyor.
Söz konusu başlık altında Almanya’nın iç güvenliği açısından en büyük üç tehdidin Türkiye kökenli hareketler olduğu göze çarpıyor. Almanya’nın algıladığı en büyük yurt dışı kaynaklı tehdit, ülkedeki üye sayısı yaklaşık 15 bin olan PKK. PKK’yı 12 bin 900 destekçisi olan “Türk çok sağcılığı” ve 2 bin 500 destekçisi olan “Türk çok solculuğu” izliyor.
Almanya’da “Ortadoğu çatışmasıyla kontaklı şovların tertibi, seferberliği ve iştirakinin yanı sıra toplumsal medyada yürütülen kışkırtma açısından da değerli rol oynadığı” tespitinde bulunan rapor, “İsrail nefreti ve antisemitizmin yanı sıra, bu etraflarda Almanya devletine, şov mercilerine ve polise yönelik sert tenkitler de lisana getirilmektedir” müşahedesine yer veriyor.
“Yahudi düşmanlığı değil” vurgusu
Türkiye temaslı hareketlerin ideolojik tavrı, raporda Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e düzenlediği terör saldırısı ve İsrail’in Gazze’yi işgalinin akabinde Almanya’da giderek gerginleşen siyasi-toplumsal durum bağlamında da bedellendiriliyor. “İsrail’in var olma hakkının reddedilmesi, antisemitik klişelerin ve komplo teorilerinin yayılması, Almanya’daki Türk çok sağcılar ortasında da yaygındır” denilen raporda, davacıların tamamı “antisemitik ideolojiyi açıkça yaşamasa da, bilhassa çatı örgütler ve onların destekçileri kamuoyuna yönelik açıklamalarda temkinli davranmakta” oldukları müşahedesi lisana getiriliyor.
Hamas, ABD ve Avrupa Birliği tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyor.
Almanya’da faaliyet gösteren Türk çok sol örgütlerinin de davacılarla örtüşen biçimde, İsrail-Filistin çatışmasında “düzenli olarak net bir konum aldığı” söz ediliyor. Türkiye kökenli kümeler içerisindeki bu siyasi tavrın Yahudi düşmanlığı manasına gelmediği tahlili de şu tabirlerle lisana getiriliyor:
“Filistinlilerle ‘antiemperyalist mücadele’ çerçevesinde dayanışma gösterilmekte, tıpkı vakitte onların çok ve terörist yapılarıyla da açıkça özdeşlik kurulmaktadır. İsrail devleti ’emperyalist’ olarak reddedilmekte ve var olma hakkı inkar edilmektedir. Bu çerçevede, Türk çok solculuğunda İsrail devleti, ideolojik temelli bir maksat olarak görülmekte lakin Museviler bu gayenin direkt odağı değildir. Bu nedenle antisemitizm, Türk çok sol ideolojisinde temel bir rol oynamaz. Daha çok, İsrail devletine karşı ‘antiemperyalist’ ve ‘antikapitalist’ dünya görüşü doğrultusunda bir karşı duruş sergilenmektedir.”

Anayasayı Muhafaza Teşkilatı’nın Lider Yardımcısı Sinan Selen ve vazifesi haftalar evvel devralan Alexander Dobrindt Fotoğraf: Kay Nietfeld/dpa/picture alliance
PKK ve DHKP-C’ye 14 sayfa
Almanya’da 1993 yılından bu yana terör örgütü olarak sınıflandırılan PKK’ya raporda 9 sayfa ayrıldığı görülüyor. Çok solcu örgütler ortasında ise 1998 yılından bu yana yasaklı olan DHKP-C ise kendisine 5 sayfa yer buluyor. Ayrıyeten Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (TKP-ML), Marksist Leninist Komünist Parti (MLKP) ve Almanya Kürdistan Toplulukları Konfederasyonu Derneği (KON-MED) de ismi geçen örgütler ortasında.
PKK’nın 12 Mayıs tarihinde kendini feshettiğine ait açıklamasına raporda değinilmemesi dikkat çekiyor.
“PKK, Almanya’daki yurt dışı kontaklı aşırıcı yapılar ortasında en fazla üyeye sahip ve en tesirli örgüt pozisyonunda olmayı sürdürmektedir” tahlili yapılan raporda, PKK’nın Almanya’daki faaliyetlerinin temel emelinin militan istihdamı olduğu tespiti lisana getirilerek şu satırlara yer veriliyor:
“Almanya’da da çoğunlukla genç sempatizanları silahlı gayret için Kürt yerleşim bölgelerine yönelik olarak ideolojik olarak etkilemekte ve örgüte kazandırmaktadır. Bu gayeyle, PKK takımları ya da gençlik örgütleri aracılığıyla teğe bir temas kurulmakta, ayrıyeten örgütün kendi medya ağı da bu süreçte faal olarak kullanılmaktadır.”
BfV’nin aktardığına nazaran, kayıtların tutulmaya başlandığı Haziran 2013’ten bu yana, Almanya’dan 310’u aşkın kişinin PKK’ya katıldığı, bunlardan en az 42’sinin öldüğü ve 160 kişinin ise Almanya’ya döndüğü belirtiliyor.
DHKP-C özelinde ise Küme Yorum’un rolüne özel bir yer veriliyor. “Türk müzik kümesi ‘Grup Yorum’, DHKP-C’nin Almanya’daki propaganda faaliyetlerinin ayrılmaz bir modülüdür. Küme, konserleri ve başka sahne aktiflikleri aracılığıyla DHKP-C’nin ideolojisini ve propaganda iletilerini yaymayı amaçlamaktadır” deniliyor.

PKK’nın Mayıs ayında kendisini feshetme kararını açıklamasına raporda yer verilmiyorFotoğraf: Younes Mohammad/IMAGO
Ülkücüler farklı kuruluşlarda örgütlü
Raporda, Almanya’da yaşayan yaklaşık 12 bin 900 kişinin yaklaşık 10 bin 500’ünün “ülkücü” ideolojisini farklı seviyelerde benimseyen üç büyük çatı örgütü altında örgütlendiğine dikkat çekiliyor. Buna nazaran Almanya’daki davacılar, yüklü olarak Almanya Türk Demokratik Ülkücü Dernekler Federasyonu (ADÜTDF), Avrupa Türk-İslam Kültür Dernekleri Birliği (ATİB) ve Avrupa Nizam-ı Âlem Federasyonu (ANF) altında örgütlü.
Söz konusu örgütlerin bir kısmının çok milliyetçi Türk siyasi partilerinin “yurt dışı uzantıları” olduğuna değinilen raporda, şu gözleme yer veriliyor:
“Dışa dönük olarak daha ölçülü bir profil sergilemeye itina gösteren bu çatı örgütlerinin üyeleri, büyük oranda kamuya açık nefret telaffuzlarından ya da öbür kabahat ve şiddet aksiyonlarından kaçınmaktadır. Lakin aşırılıkçı tavırlar daha çok dernek içi ortamlarda yaşanmakta ve böylelikle çok sağcı ideolojinin yayılması için bir taban oluşturulmaktadır. Öte yandan, örgütlü yapılarla kontağı olmayan ‘Bozkurtlar’ ise ırkçı ve antisemitik tavırlarını ekseriyetle açık halde tabir etmektedir. Bu tavırlar bilhassa toplumsal medyada ya da siyasi tersleriyle kamuya açık müsabakalarda görülmekte ve sahnenin yüksek şiddet potansiyelini ortaya koymaktadır.”

Fotoğrafta, Almanya’nın Essen kentinde bozkurt işareti yapan bir kişi görülüyor. Bozkurt işareti ve Türk milliyetçilği, Almanya’da son yıllarda sık sık tartışılan bir husus Fotoğraf: Gottfried Czepluch/imago images
Almanya’da “yurt dışı irtibatlı aşırıcı” art plana sahip kabahatler, 2024 yılında tekrar besbelli biçimde artış gösterdi. Federal Emniyet Teşkilatı’nın (BKA) bilgilerine nazaran, geçen yıl “Siyasi motivasyonlu kabahatler – Yabancı ideoloji” kategorisinde aşırılıkla irtibatlı toplam 4 bin 534 cürüm kayıtlara geçti. PKK kontaklı hatalar, 2024 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 28,7 oranında artarak 368 hadiseye ulaştı.
Türkiye kökenli İslamcı hareketler
Alman iç istihbaratı, ideolojik yahut coğrafik merkezi Almanya dışında olan İslamcı kuruluşları, “yurt dışı ilişkili aşırıcılık” başlığı altında değil, “İslamcılık / İslamcı terörizm” ismini taşıyan özel bir başlık altında tahlil ediyor.
Alman devletinin gözlemlediği Türkiye temaslı İslamcı hareketler, Türkiye Hizbullahı, İsmail Ağa Cemaati, Saadet Avrupa Vakfı, Erbakan Vakfı Avrupa Temsilciliği, Ulusal Gazete, Ulusal Görüş hareketi, Furkan hareketi ve Türkiye’de cezaevinde bulunan Metin Kaplan’ın kurucusu olduğu Hilafet Devleti olarak sıralanıyor.
Söz konusu kuruluşların her birine özel bir kısım ayıran BfV’nin aktardığı bilgilere nazaran, Almanya’da Türkiye Hizbullahının 400, Furkan hareketinin 500, Hilafet Devleti örgütünün ise 600 destekçisi bulunuyor.
DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?