Türkiye ABD ile gümrük müzakeresine hazırlanıyor
ABD Başkanı Donald Trump’ın ithalat vergilerini en az yüzde 10 düzeyine yükseltmesi global ticarette sakinlik kaygılarına neden oluyor. Trump pazarlığa açık olduğu sinyalini verirken borsalarda son yılların en sert düşüşleri yaşandı.
Türkiye Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ABD ile ikili ticarette zati açık verdiklerini belirterek Trump idaresini ek gümrük vergisini kaldırmaya ikna etmeye çalışacaklarını söyledi. Türkiye’ye uygulanan vergi yüzde 10 ile alt sondan oldu. Trump, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden ithalata yüzde 20 vergi getirirken Çin menşeli eserlerden alınacak gümrük vergisi yüzde 54’e yükseldi.
Ticaret Bakanı Ömer BolatFotoğraf: Emin Sansar/Anadolu/picture alliance
Türkiye’ye yönelik oran için “kötünün iyisi” diyen Bolat, 2024’te ticaret açığının 2,4 milyar dolar ile ABD lehine olduğunu belirterek ek verginin kaldırılmasını ABD’li ticaret yetkilileri ile “müzakere etmek istediklerini” söyledi.
Bolat, “ABD 2024’te en fazla ihracat yaptığımız ikinci ülke oldu… Ticarette ABD lehine 2,4 milyar dolarlık fazla olduğu için yüzde 10 ek gümrük vergilerinin kaldırılmasını ABD Ticaret Bakanlığı ve Ticaret Temsilcisi ile müzakerelerde ele almak istiyoruz. ABD Başkanı vergilerle ilgili olarak görüşmelere açık olduklarını zati belirtmişti” dedi.
Borsalarda sert düşüş
Trump’ın açıklaması sonrası global piyasalar çöktü, ABD doları kıymet kaybetti. Tarifelerin talebi azaltacağı, bunun da lojistik faaliyetlerini olumsuz etkileyeceği beklentisiyle petrol fiyatlarında son ayların en sert düşüşü görüldü.
Daha evvel dünya iktisadının yıl sonuna kadar resesyona girme ihtimalini yüzde 40 olarak öngören yatırım bankası JP Morgan, bu oranı yüzde 60’a revize etti.
ABD’de Dow Jones endeksi yüzde 4 gerileyerek Haziran 2020’den bu yana en makûs günlük performansını gösterdi. S&P 500 yüzde 5, teknoloji yüklü Nasdaq endeksi ise yaklaşık yüzde 6 kıymet kaybetti. Her iki endeks de Mart 2020’deki pandemi periyodundan bu yana en makûs günü yaşadı. En fazla kayıp, üretiminin kıymetli kısmını ABD dışında yapan şirketlerde oldu. Spor eserleri üreticisi Nike’ın payları yüzde 14, teknoloji devi Apple’ın payları ise yüzde 9 düştü.
Bu sabah Asya piyasalarında da sert gerilemeler kaydedildi.
iPhone fiyatında artış beklentisi
Tarifelerin ABD’li tüketiciler için birçok eserin maliyetini artırması beklenirken New York merkezli finans kuruluşu Rosenblatt Securities, şayet Apple gümrük maliyetini müşterilerine yansıtırsa iPhone fiyatlarının 2 bin 300 dolara çıkabileceğini hesapladı. Hâlihazırda ABD’de satın alınabilecek en kıymetli iPhone modeli bin 599 dolara satılıyor.
Öte yandan Trump; borsalarda sert düşüşleri tetikleyen ve dünya çapında ülkelerin yansısını çeken ek vergilerin ABD’ye “müzakere gücü verdiğini” söyleyerek pazarlığa açık olduğu iletisini verdi.
Politikalarının ABD iktisadını “patlatacağını” argüman eden Trump, “Piyasalar patlayacak, borsa patlayacak, ülke patlayacak” kelamlarıyla gümrük vergilerini savundu. İthalat maliyetinden kaçmak isteyen firmaların üretimlerini ABD’ye kaydırmalarını bekleyen Trump, “7 trilyon dolar bedelinde yatırımın dışarıdan ülkeye gelebileceğini” söyledi.
DW,Reuters / MUK,CÖ
DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?
