Suriye’de Ulusal Diyalog Konferansı düzenleniyor
Suriye’de yarın düzenlenecek ve bir gün sürecek Ulusal Diyalog Konferansı için iştirakçilere davetiyelerin gönderilmesine başlandı. Beşar Esad sonrası ülkede yeni siyasi sisteme geçişin ele alınacağı konferansın hazırlıklarının aceleye getirilmesi ise tenkit konusu ediliyor.
Ulusal Diyalog Konferansı Hazırlık Komitesi’nin yaptığı açıklamaya nazaran konferansta anayasa bildirgesinin şekillenmesine yardımcı olacak tavsiyeler ele alınacak. Kelam konusu bildirge Suriye’nin yeni hükümet sisteminin asıllarını ortaya koyacak. Konferansta ayrıyeten geçiş sürecindeki adalet sistemi, yeni iktisat çerçeve ve kurumsal ıslahat planı da ele alınacak.
Ulusal Diyalog Konferansı Hazırlık Komitesi Sözcüsü Hasan Dığeym sunulacak tekliflerin 1 Mart’ta Suriye’de gücü eline alacak olan süreksiz hükümet tarafından değerlendirileceğini belirtti.
Konferans Arap ve Batı ülkeleri tarafından yakından izlenecek. Birçok ülke HTŞ ile yaptığı görüşmelerde Suriye ile ilgilerin olağanlaşması için siyasi sürece etnik ve dini kümelerin dahil edilmesini koşul koşmuştu.
Ulusal Diyalog Konferansı Hazırlık Komitesi yedi üyeden oluşuyor. Üyelerden beşininHeyet Tahrir Şam’ın üyesi ya da kümeye yakın şahıslar olduğu belirtiliyor. Komitede Suriye’nin değerli azınlıkları ortasında olan Dürzi ya da Alevi topluluğundan üye bulunmuyor. Dığeym’in verdiği bilgiye nazaran konferansa 4 bin kişinin katılması bekleniyor.
Konferansın Esad ailesinin onlarca yıl süren otokratik yönetiminden sonra değerli bir değişimi tabir ettiği kaydediliyor. Komitenin Sünni Müslüman olmayan Hrıstiyan üyesi Hind Kabavat “Bu gerçek demokrasi. Ne istediklerini topluyoruz, tüm müşahedelerini, tüm yorumlarını, bunları bir ortaya getiriyoruz ve bu tartışmaya temel oluşturacak” dedi. Kabavat “Bu halkın, halk tarafından halk için yürüttüğü bir süreç” tabirlerini kullandı.
Suriye’de bir YPG savaşçısıFotoğraf: Baderkhan Ahmad/AP/dpa/picture alliance
Suriye’deki Kürtler davet edilmedi
Ancak konferansın aceleye getirildiği kanaatinde olanlar da var. Düzenlenmesinden iki gün evvel duyurulan konferansa uzun müddettir yurtdışında yaşayan birtakım Suriyeli muhalifler katılamamaktan şikayetçi. Ayrıyeten Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk İdaresi ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) konferansa davet edilmedi. Suriye Demokratik Güçleri Sözcüsü Ferhad Şami ile Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk İdaresi Yürütme Konseyi Eş Başkanı PYD’li İlham Ahmed Reuters’e yaptıkları açıklamada hiçbir üyelerinin konferansa davet edilmediğini belirtti.
Dürzi azınlığın yaşadığı Suveyda’ya 24 davet gönderildi. Lakin Suriyeli Dürzi topluluğunun ruhani lideri Şeyh Hikmet el Hicri Reuters’e hayal kırıklığını söz eden açıklamalarda bulundu. El Hicri “Şu ana kadar, tüm görüşlere hürmet duyuyoruz, lakin ülkeyi yönetme yahut bir devleti yanlışsız biçimde şekillendirme yeteneği görmedik” dedi. El Hicri “İşlerin daha düzgün organize edileceğini yahut geçiş sürecinin sonunda sonunda yeterli şeylerin olacağını ümit ederek devam ediyoruz” sözlerini kullandı.
El Hicri süreci teminata almak, güçler ayrılığına ve hukukun üstünlüğüne dayalı, sivil bir devletin ortaya çıkması için memleketler arası kurumların sürece müdahil olması gerektiğini savunuyor. Birleşmiş Milletler’in konferansın düzenlenmesine yardımcı olma tarafındaki teklifleri ise HTŞ tarafından kabul görmedi.
DW, Reuters, AP/EC, JD
