Kostas Simitis hayatını kaybetti

Yunanistan’ın komşusu Türkiye ile savaşın eşiğine geldiği Kardak Krizi periyodunu de kapsayan, 1996-2004 yılları ortasında Yunanistan Başbakanı olarak misyon yapan toplumsal demokrat Kostas Simitis 88 yaşında hayatını yitirdi.

Mora Yarımadası’nın kuzeyinde yer alan kıyı kenti Korint’te, tedavi gördüğü hastaneden yapılan açıklamada öldüğü duyurulan Simitis’in hayatını kaybettiğini Yunanistan Sağlık Bakanı Adonis Georgiadis de X hesabından paylaştığı iletiyle doğruladı. Georgiadis bildirisinde, “Üzüntü ve hürmet ile onurlu, asil siyasi rakip Kostas Simitis’e veda ediyorum. O birebir vakitte Yunanistan’a, büyük ulusal adımımız olan Euro’ya geçişte ve Kıbrıs’ın Avrupa Birliği üyesi olmasına eşlik etti” tabirlerini kullandı.

Simitis’in vefatı, Skai televizyonuna açıklama yapan eski sekreteri ve sözcüsü Yorgo Pantagiyas tarafından da doğrulandı.

Euro bölgesine girişin mimarı

Simitis’in mevt haberinin duyulmasının akabinde açıklamalarda bulunan çok sayıda Yunan siyasetçi ve eski çalışma arkadaşı, Simitis’in “Yunanistan’ın 2001 yılında Euro Bölgesi’ne katılmasının mimarı” olduğunu vurguladı.

23 Haziran 1936’da Pire’de dünyaya gelen Simitis Almanya’da hukuk, İngiltere’de ise iktisat bilimleri alanlarında yüksek tahsil gördü. Yunanistan’da darbe yaparak idaresi ele geçiren ve 1967’den 1974’e kadar iktidarı elinde tutan Albaylar Cuntasıdöneminde direnişçilerin ortasına katılan Kostas Simitis, o periyot uydurma pasaport ile Almanya’ya kaçarak tutuklanmaktan kurtulmuştu.

Kardak Krizi

1996 yılının Ocak ayında yaşanan ve Türkiye ile Yunanistan’ı savaşın eşiğine getiren Kardak Krizi’nin ortasında, 29 Ocak 1996’da başbakan olan Simitis, bu sıfatı ile Yunan parlamentosunda yaptığı birinci konuşmada, o günlerde adacığa dikilen Yunan bayrağınının indirileceğine dair Ankara’dan gelen açıklamalara karşı, “Olası bir taarruza karşı yansımız çok sert olacaktır” demişti.

Arşiv – Kardak AdalarıFotoğraf: picture alliance/AA/A. Balli

O günlerde her iki ülke basınında yayınlanan ve resmi ağızlardan hiçbir vakit yalanlanmayan haberlere nazaran Simitis, dönemin Yunanistan Genelkurmay Başkanı Hristos Liberis’e, Türkiye ile muhtemel bir savaşın sonucunun ne olacağını sormuş ve Liberis’ten, “Şu anda biz avantajlı durumdayız. Birinci darbeyi biz indirirsek çatışmayı kazanırız. Savaş çıkarsa sonucunun ne olacağına dair garanti veremem. Lakin müsaade verin çabucak güçlü bir darbe indirelim” cevabını almıştı.

Simitis daha sonra, krizin en üst noktada olduğu, Türk komandolarının Kardak’a çıkarak Yunan bayrağını indirdiği saatlerde, burayı bombalamakta ısrar eden Liberis’i vazifeden almıştı.

Kriz, dönemin ABD Başkanı Bill Clinton’un talimatı ile, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Richard Holbrook’un Ankara ile Atina’yı araması ve iki tarafında bayraklarını indirip gemi ve askerlerini çekmesini talep etmesi üzerine sona ermişti.

Başbakan Simitis’in, krizin sona erdiği saatlerde yaptığı konuşmada Washington’a teşekkür etmesi ise muhalefet kadar, kendi partisi PASOK’un aşikâr bir kanadından büyük reaksiyon görmüştü.

Bürokrasiyi azaltma hedefi

Sekiz yıllık başbakanlık misyonu sırasında ülkesini modernize etmeye ve bürokrasiyi azaltmaya çalışan Kostas Simitis’in onunla özdeşleşen ve resmi internet sitesinde hâlâ yer alan sloganı ise “Modernizasyonun son kullanma tarihi yoktur” idi.

dpa,DW/ET,JD