İran’da Cemşid Şarmehd idam edildi
İran’da terör hareketlerinde rol aldığı gerekçesiyle İran-Almanya ikili vatandaşı olan Cemşid Şarmehd hakkında verilen idam cezası infaz edildi.
Resmi adalet portalı Misan infazın sabah saatlerinde gerçekleştiğini duyurdu.
Almanya başta olmak üzere memleketler arası toplum Şarmehd hakkında verilen idam cezasının iptal edilmesi davetinde bulunmuştu. Lakin İran memleketler arası reaksiyonlara karşın idamı gerçekleştirdi.
Şarmehd hakkında idam kararı Nisan 2023’te Yüksek Mahkeme tarafından onaylanmıştı. İnsan hakları aktivistleri ve Şarmehd’in ABD’de yaşayan kızı Gazelle, Tahran’ın idam kararını geri alması için ağır uğraş harcamıştı.
Alman hükümeti de Yüksek Mahkeminin kararını sert bir lisanla eleştirmiş ve Şarmehd’in özgür bırakılması davetinde bulunmuştu.
İdam cezasının infazının Tahran ve Berlin ortasındaki diplomatik alakalarda yeni gerginliklere yol açması bekleniyor.
İran kendi vatandaşlarının idam cezalarını ağır olarak uygularken, bilhassa Batılı yabancıların infazını nadiren gerçekleştiriyor.
Neyle suçlanıyordu?
69 yaşındaki Şarmehd, 2008 yılında Şiraz kentinde gerçekleşen ve 14 kişinin vefatıyla sonuçlanan bombalı atağa karışmaktan geçen yılın Şubat ayında hatalı bulunarak idama mahkum edilmişti.
Kararın açıklamasının ardından Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Berlin’in idam cezasının onandığı istikametindeki haberler karşısında şoke olduğunu ve bunu teyit etmeye çalıştığını söylemişti.
“Eğer bu doğruysa, durum hakikaten de çok önemli demektir” sözünü kullanan sözcü, Şarmehd hakkındaki vefat cezasının Almanya için büsbütün kabul edilemez olduğunu belirtmişti.
Almanya, alt mahkemenin kararı sonrasında da idam cezasını kınayarak İran’ın Berlin Büyükelçiliğinde çalışan iki işçisi istenmeyen kişi etmişti. Buna karşılık Tahran idaresi de geçtiğimiz ay iki Alman diplomatı hudut dışı etmişti.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, idam kararı çıktığında “Bunu sert bir halde kınıyoruz ve İran rejiminden bu kararı geri almasını istiyoruz” açıklamasını yapmıştı.
Yurt dışında yakalandı
Davaya bakan savcılık ABD’de ikamet eden Şarmehd’i FBI ve CIA yetkilileriyle ile temas kurmakla, İsrail’in istihbarat örgütü Mossad’la ise temas kurma teşebbüsünde bulunmakla suçlamıştı.
İranlı yetkililer, Ağustos 2020’de Şarmehd’i “karmaşık” olarak tanımladıkları bir operasyon sonucunda yakaladıklarını duyurmuş, fakat tutuklamaya ait detaylı bilgi vermemişti. Ailesi, Şarmehd’in Dubai’de transit geçiş yaparken İran güvenlik güçleri tarafından kaçırıldığını ve daha sonra İran’a getirildiğini belirtiyor.
İran’da altısı Fransa’dan olmak üzere Batı ülkelerinden en az 16 ikili vatandaş, çeşitli suçlamalarla tutuklu bulunuyor.
İran yargısına nazaran 2023’ün başından bu yana ortalarında Şarmehd’in de bulunduğu üç ikili vatandaş güvenlikle ilgili suçlamalar nedeniyle ya vefat cezasına çarptırıldı ya da idam edildi.
Casusluk cürmünden karar giyen İngiliz vatandaşlığına sahip İran’ın eski savunma bakan yardımcısı Ali Rıza Akbari’nin Ocak ayında idam edilmesi milletlerarası reaksiyonlara neden olmuştu.
DW,dpa,AFP, Reuters / TY,BK
DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?
