Hakan Fidan Yunanistan’da: Diyaloğa devam mesajı

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Gerapetritis son devirde iki ülke ortasında kurulan “pozitif gündem” kapsamında Atina’da bir ortaya gelerek diyaloğa devam iletisi verdi.

Fidan’ın Atina’daki görüşmelerinin gündeminde iki ülke ortasında oluşturulan sistemlere ait yol haritası ve toplantı tarihleri vardı.

2025 yılı başında Ankara’da yapılması öngörülen Yüksek Düzeyli İş Birliği Kurulu (YDİK) 6. toplantısının hazırlıklarının gözden geçirildiği görüşmelerde bu toplantıda imzalanabilecek mutabakatlara dair çalışmalar ise devam ediyor.

İki ülke dışişleri bakanlıkları ortasındaki siyasi diyalog ve müspet gündem ortak aksiyon planı toplantılarının ise önümüzdeki ay Atina’da gerçekleştirilmesi kararlaştırıldı.

Fidan: Ebedi komşuluk ebedi dostluk olmalı

Görüşmelerinin akabinde düzenledikleri basın toplantısında diyaloğa devam iletisi veren bakanlar, problemli alanlardaki konumlarını ise tekrarladılar.

İki ülke ilgilerin olumlu istikamette ilerlediğini ve çok boyutlu iş birliğinin giderek güçlendiğini belirten Hakan Fidan; ticaret, iktisat, ulaştırma, turizm ve kültür üzere alanlarda değerli adımlar atmakta olduklarını kaydetti.

“Birbirimizi kritik bahislerde daha âlâ anlamak için uğraş gösteriyoruz” diyen Fidan, iki ülkenin sıkıntılı, sıkıntı bir coğrafyada olduğunu ve bu nedenle karşılıklı itimat içinde hareket edebilmesi gerektiklerini belirtti.

Fidan bağlantılardaki diyaloğun devam etmesi ve kalıcı olabilmesine yönelik ise şu bildirileri verdi:

“Kazan kazan yaklaşımıyla halklarımızın refahına ve huzuruna katkı sağlayabiliriz. Önümüzdeki tarih fırsatı kıymetlendirmeli ve ülkelerimiz ortasındaki olumlu iklimi kalıcı hale getirmeliyiz. Ebedi komşuluğumuzu ebedi dostluğa dönüştürmeliyiz.”

Dışişleri Bakanı Hakan FidanFotoğraf: Mustafa Ciftci/Anadolu/picture alliance

Türkiye ile Yunanistan vakit zaman tansiyonlara yol açan azınlıklar, Kıbrıs ve Doğu Akdeniz, Ege Denizi üzere ana başlıklarda toplanan çetrefilli sıkıntılarını son birkaç yılda bir kenara bırakarak müspet gündeme odaklanma kararı almıştı.

Fidan görüşmelerde sıkıntılı başlıkları da ele aldıklarını söyleyerek Ege’de görüş ayrılıkları bulunduğunun bir gerçek olduğunu “Gerçekçi davranmamız ve problemlerimize hakikat teşhisler koymamız gerekiyor. Üzerinde çalışmamız ve tahlil aramamız gereken Ege’de birbiriyle ilişkili pek çok sorun var. Bunları yalnızca kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge problemine indirgeyemeyiz” diyerek Ankara’nın bilinen durumunu aktardı.

Fidan, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de “hakça paylaşım ilkesini” savunmaya devam ettiğini de hatırlatarak bugünlerde tekrar hareketlenen Kıbrıs sorunu ile ilgili şöyle konuştu:

“Bu hususta Türkiye’nin tavrı aşikâr. Kıbrıs sıkıntısını adadaki gerçekler temelinde ele almaya devam edeceğiz. Federasyon modelinin Adada artık geçerli olmadığı vakit içinde ispatlanmıştır. Adada hem Türklerin hem Rumların güvenliğini, özgürlüğünü ve refahını mümkün kılacak yeni bir ruha gereksinim vardır.”

Görüşmelerde, Yunanistan’da yaşayan Türk azınlığı ve soydaşların problemleri, talep ve beklentilerini de gündeme getirdiklerini söyleyen Fidan, “Onların hak ve özgürlüklerini huzur içinde kullanabilmelerine büyük kıymet veriyoruz” diye konuştu.

Türkiye ile Yunanistan ortasında ulaştırma alanındaki temasların devam ettiğini de belirten Fidan, İpsala-Kipi hudut kapısında ikinci köprünün yapılmasına yönelik hazırlık çalışmaların sürdüğünü, inşaata önümüzdeki periyotta başlanmasının planlandığını kaydetti.

Gerapetritis: Olağanlaşma süreci yaşıyoruz

Gerapetritis ise basın toplantısında iki ülke ortasında kurulan “doğrudan ve samimi bağlantı kanalı” ile problemlerin artmasına ve çelişkilerin güç hale gelmesine mani olunduğunu söyleyerek, şöyle konuştu:

“İki ülke olarak bir olağanlaşma süreci yaşamaktayız. O denli bir süreç ki karmaşık bir milletlerarası ve bölgesel ortamda ortamızda iki âlâ dost, komşu ülke olarak geliştirdiğimiz temaslar sayesinde çok yeterli sonuçlar elde ettik.”

10 Yunan adası için uygulamaya sokulan kapıda vize uygulamasının önyargıların önüne geçilmesi manasında değerli katkılar yarattığını vurgulayan Yunan Bakan, iki ülkenin farklı milletlerarası kurumlardaki üst konumlarda ortak adaylıklarının da gündemde olduğunu bildirdi.

Görüşmelerde azınlıklar ve Kıbrıs problemlerine de değinildiğini aktaran Gerapetritis, Yunanistan’ın birleşmiş bir Kıbrıs’ı savunan siyasetini şöyle aktardı:

“Azınlıklar iki ülke ortasında bir dostluk köprüsü teşkil etmeli. Kıbrıs sorununa de değinme fırsatımız oldu. Biz Yunanistan olarak, sürdürülebilir, adil ve işler bir tahlile götürecek yapan bir diyalog tarafında çok dengeli bir tavır benimsiyoruz. Çelişki dolu bir dünyada birleşmiş bir Avrupa Kıbrıs’ı vatandaşları için bir refah teşkil edeceği üzere ekonomik bir sembol olarak da kıymetli rol alacaktır.”

Gerapetritis, Ege ve Doğu Akdeniz’de kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge için başlaması planlanan görüşmelerin ön kurallarını da konuştuklarını söyleyerek, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Biz Yunanistan olarak tavrımız ile Türkiye’nin tavrı ortasında büyük bir aralık olduğunun farkındayız. Lakin bu arayı tartışmak, azaltmak ve küçültmek konusunda kararlıyız. Her halükarda inşa ettiğimiz bu müspet ortamı koruma etme ve geliştirme irademizi lisana getirme fırsatımız oldu.”

İki ülke ortasında hangi sistemler var?

Türkiye ile Yunanistan vakit zaman tansiyonlara yol açan azınlıklar, Kıbrıs ve Doğu Akdeniz, Ege Denizi üzere ana başlıklarda toplanan çetrefilli problemlerini son birkaç yılda bir kenara bırakarak olumlu gündeme odaklanma kararı almıştı.

İki ülke ortasında iş birliğinin geliştirilmesi ve meselelerin diyalog yoluyla ele alınması hedefiyle “Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi” (YDİK), “Siyasi Diyalog”, “Pozitif Gündem Ortak Aksiyon Planı” ve “Güven Artırıcı Önlemler” üzere çeşitli düzenekler bulunuyor.

Türkiye ile Yunanistan heyetleri “Güven Artırıcı Tedbirler 2024 Yılı Uygulama Planı” kapsamında 6 Kasım’da İstanbul’da bir ortaya gelmişti.

Fidan, Atina ziyareti öncesinde Görüşme öncesinde Ta Nea gazetesine verdiği demeçte, iki yıla yakın müddettir Türkiye ve Yunanistan ortasındaki ilgilerde olumlu bir ivme yakalandığına işaret ederek, şöyle konuşmuştu:

“Gelecek kuşaklarımızın güvenlik ve refahı için diyalog ve iş birliğinden öteki yol göremiyorum. Problemlere tahlil usulleri için Birleşmiş Milletler (BM) Kaidesini takip etmek kâfi. Manalı diyalog sonucu kapsamlı tahlillere ulaşamazsak bütüncül bir yaklaşımla milletlerarası yargıya gideriz. Lakin bunun için çekinceleri ve manileri kaldırmak ve en başta vehimlerden kurtulmak gerekir.”

DW/GS/HS

DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?