Güney Kore’de Yoon yanlıları mahkeme binasını bastı

Güney Kore’de ilan ettiği kısa müddetli sıkı idarenin akabinde görevden alınan Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’ın gözaltı müddetini uzatılması, Yoon’un destekçilerininin yansısına neden oldu. Pazar günü erken saatlerde kararı alan Seul Batı Bölge Mahkemesi’ne gelen yüzlerce gösterici binanın camlarını kırarak içeri girdi.
Olaya ait imgelerde binanın girişini bloke etmeye çalışan polise yangın söndürücüler fırlatan hareketçilerin daha sonra içeri akın ettiği ve binadaki ofis materyallerini, teçhizatı ve mobilyaları tahrip ettiği görüldü. Polisin birkaç saat sonra asayişi sağlayabildiği ve onlarca eylemciyi gözaltına aldığı bildirildi. Yonhap haber ajansı olaylarda dokuz polis memurunun yaralandığını duyurdu.
Gözaltındaki Yoon, avukatı aracılığıyla yaptığı açıklamada yaşananlardan ötürü şaşkın ve öfkeli olduğunu belirterek eylemcilere fikirlerini “barışçıl biçimde tabir etme”, polise de hoşgörülü olma daveti yaptı.
“Kanıtları yok etme riski” karara münasebet gösterildi
Cumartesi günü beş saat süren duruşmanın akabinde Yoon’un “kanıtları yok etme riski bulunduğu” gerekçesiyle Yoon’un gözaltı mühletinin 20 güne kadar uzatılmasına karar verilmişti. Yoon’un destekçileri geçen yıl muhalefetin galip geldiği seçimlerde hile yapıldığını ve devlet liderinin sıkıyönetim ilan etmekte “haklı olduğunu” öne sürüyor. Yoon yanlılarının ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçilerinin 2021’deki Kongre baskınına atıfla “hırsızlığı durdurun” telaffuzunu benimsediği ve Amerikan bayrakları taşıdığı görülüyor.
Yoon’un avukatları ise tahkikat grubunun soruşturma için rastgele bir yetkisi olmadığını öne sürerek gözaltının yasa dışı olduğunu savunuyor.
Pazar günü yaşananlara neden olan cezai soruşturmanın yanı sıra Anayasa Mahkemesi parlamentonun 14 Aralık’ta aldığı Yoon’u vazifeden uzaklaştırma kararı doğrultusunda devlet liderini kalıcı olarak misyondan alma ya da başkanlık yetkilerini iade etme kararını pahalandırıyor.

Geçen yılki seçimlerde hile yapıldığını öne süren Yoon yanlıları ABD’de yaşanan kongre baskınında kullanılan telaffuzları benimsiyor. Fotoğraf: REUTERS
Ne olmuştu?
Yoon geçen yıl 3 Aralık’ta “devlete düşman gruplar” olduğu teziyle beklenmedik formda sıkıyönetim ilan etmiş, lakin süratle tepki gösteren iktidar ve muhalefet milletvekilleri altı saat içinde mecliste toplanarak kararı iptal etmeyi başarmıştı. Bu kısa ömürlü sıkıyönetim sırasında ağır silahlı askerler helikopterlerle meclise taşınmış, Yoon’un orduya meclise girmeye çalışanları durdurmaları için “gerekirse silah kullanma yetkisi verdiği” belirtilmişti.
Güney Kore tarihinin en ağır siyasi krizlerinden birine imza atan ve kendi partisinin dahi dayanağını alamayan Yoon’un yetkileri meclis tarafından 14 Aralık’ta askıya alındı. Yoon’un karşı karşıya olduğu “kalkışma” suçlaması, Güney Kore liderinin dokunulmazlığı kapsamına girmeyen birkaç hatadan biri ve teknik olarak idamla da cezalandırılma mümkünlüğü var. Lakin ülkede son 30 yıldır idam cezası uygulanmadı.
Yoon’un yerine birinci başta Han Duck-soo süreksiz lider seçilmiş fakat selefi hakkındaki soruşturmanın ilerletilmesinde işbirliği yapmayınca kısa mühlet sonra misyondan alınmıştı. Onun yerine Maliye Bakanı Choi Sang-mok göreve gelmişti.
Reuters,AFP,DW/SÖ,EC
DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?