Gazze’de hüzün ve sevinç bir arada

Bir yılı aşkın müddettir Deyr Al Balah’ta kalan yerinden edilmiş bir Gazzeli, ateşkesin akabinde yaşadığı sevinci şu sözlerle anlatıyor: “15 aydır çölde kaybolduktan sonra içecek su bulmuş üzere hissediyorum. Yine yaşadığımı hissediyorum.”
Filistin topraklarında ateşkesin devreye girmesiyle Gazzeliler sevinci ve gördükleri yıkım karşısında hüznü bir ortada yaşıyor. Pazar günü sabah saatlerinden itibaren Filistinliler yüzlerce kişilik kümeler halinde Gazze’den Cibaliye’ye ilerlemeye başladı. Gazzeliler geçtikleri yolların her iki yanında da harabeye dönmüş yapılarla, beton yığınları ve yıkık binaların iskeletleriyle karşılaştı.
Kuzeye giden bir Gazzeli, sabahın 6’sında buraya geldiklerinde eşi gibisi görülmemiş bir yıkımla karşılaştıklarını söyleyerek, “Kuzeyde uğruna yaşamaya kıymet hiçbir şey kalmamış” diye konuştu.
Diğer yandan bölgede sarsıcı bir siyasi dönüşüme sebep olan savaşı durduran ateşkes, birçok tekraren yerinden edilen 2 milyon 300 bin Gazzeli’ye umut ışığı oldu.

Evlerine dönen Gazze halkı büyük bir yıkımla karşılaştı. Fotoğraf: Omar Al-Qattaa/AFP/Getty Images
Ateşkesin gecikmeli olarak devreye girmesinin akabinde bölgenin güneyindeki Han Yunus’da sokaklarda toplanan kalabalıklar kutlamalara başladı. Kutlamaya katılanlardan kimilerinin kamyonlarda ellerindeki silahlarla havaya ateş açıkları görüldü.
Mısır hududundaki Refah’ta da yerinden edilenler ateşkesin devreye girmesini beklemeden kentlerine dönmeye başladılar. Yerinden edilmiş bir Refah sakini “artık dönecek bir kent olmamasına karşın binlerce kişinin geri dönüş yolunda olduğunu söyledi. Refahlıların kalan tüm eşyalarını yüklenerek kamyonlar, eşek otomobilleri, bisikletlerle ya da yaya olarak yola çıktıkları görüldü.
Yardımlar bölgeye gelmeye başladı
Son 15 ayda İsrail akınları nedeniyle kamu hizmetlerinin durduğu Gazze’de yerle bir olan binaların molozları ve biriken çöpler buldozerlerle sokaktan kaldırılmaya başlandı. Gazze Belediyesi Sözcüsü Asem Alnabih X üzerinden yaptığı açıklamada, ana yolları tekrar açmaya başladıklarını ve yerinden edilmiş vatandaşların dönüşüne hazırlandıklarını belirtti.
Bölgeye uzun müddettir İsrail blokajı nedeniyle ulaştırılamayan yardımlar için de insani yardım örgütleri harekete geçti. Ateşkesin devreye girmesine saatler kala sonda yakıt ve yardım gereci taşıyan kamyonların uzun kuyruklar oluşturduğu kaydedildi. Dünya Besin Programı bölgeye geçişlere Pazar günü başladıklarını bildirdi.

Yardım kamyonlarından oluşan konvoy Mısır hududunda. Fotoğraf: Amr Nabil/AP Photo/picture alliance
Ateşkes mutabakatının altı haftalık birinci basamağı günde 600 yardım kamyonunun bölgeye geçişine müsaade verilmesini öngörüyor. Bu yardımların yarısının uzmanların kıtlık uyarısı yaptığı kuzeye gönderileceği belirtiliyor.
Serbest bırakılan İsrailli rehinelerin isimleri açıklandı
Ateşkesin birinci gününde Hamas üç İsrailli rehineyi özgür bıraktı. Daha evvel olduğu üzere Kızıl Haç tarafından teslim alınan üç rehine, 31 yaşındaki veteriner hemşire Doron Steinbrecher, 28 yaşındaki Emily Damari ve 24 yaşındaki Romi Gonen oldu. Ateşkes muahedesi kapsamında İsrail cezaevlerinden de 90 Filistinli mahkum hür bırakılıyor.
46 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti
Tarafların geçen hafta üzerinde muahedeye vardıkları ateşkes, Pazar günü yaklaşık üç buçuk saatlik bir gecikmeyle yürürlüğe girmişti. Filistin Sivil Acil Durum Servisi, İsrail’in taarruzlarında en az 13 kişinin daha hayatını kaybettiğini duyurdu. Mahallî saatle 11:15’te ateşkesin devreye girmesinin akabinde ise bir taarruz yaşanmadığı belirtildi.
Hamas’ın denetimindeki Gazze’de bulunan Sağlık Bakanlığı verilerine göre, 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail hücumlarında hayatını kaybeden Filistinlilerin sayısı 46 bin 913’e ulaştı. Bu sayı, ateşkeste yaşanan gecikme sırasında verilen kayıpları kapsamıyor.
AFP,Reuters/SÖ,EC
DW Türkçe’ye manisiz nasıl erişebilirim?