Almanya’da yeni hükümetin kilit bakanları kimler?

Almanya’da 23 Şubat’ta yapılan erken seçimde Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ile yalnızca Bavyera eyaletinde örgütlü kardeş partisi Hristiyan Toplumsal Birlik’ten (CSU) oluşan Hristiyan Birlik bloğu beklentilerin altında kalsa da yüzde 28,6 ile birinci güç olmuştu. Sosyal Demokrat Parti (SPD) de rekor oy kaybıyla yüzde 16,4 oranında oy almış ve çok sağcı Almanya için Alternatif’in (AfD) akabinde üçüncü sırada yer almıştı. CDU ve CSU, meclisteki partilerin AfD ile işbirliğini reddetmesi nedeniyle istikrarlı bir hükümet için seçimlerin çabucak akabinde SPD ile koalisyon müzakerelerine başladı. Koalisyon ortakları haftalardır süren müzakerelerin akabinde da bugün imzaları attı. Yeni Alman hükümeti, 6 Mayıs Salı günü misyonuna resmen başlıyor.

CDU ve CSU yeni hükümette, özel vazifelerin toplandığı Başbakanlık Dairesi ile birlikte 12 bakanlık alıyor. Başbakanlık Dairesi’nden sorumlu Bakan, Başbakan Friedrich Merz’e yakınlığıyla bilinen Thorsten Frei oldu. CDU ayrıyeten Ekonomi ve Enerji Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Sıhhat Bakanlığı, Aile ve Eğitim Bakanlığı ile Spor ve Fahri Vazife Bakanlığını üstlendi. CSU ise İçişleri Bakanlığı dahil toplam üç bakanlığın sahibi oldu. Başbakan Friedrich Merz, Dijitalleşme ve Devletin Modernizasyonu ile Kültür ve Medya bakanlıklarına ise özel kesimden iki isim atadı.

2021 seçimlerine nazaran yaklaşık yüzde 10 oranında oy kaybeden Toplumsal Demokratlar da Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı, Savunma Bakanlığı gibi en yüksek bütçeli bakanlıklar dahil toplam dokuz bakanlık üstlendi.

Almanya’da partiler, bakanlıkları dağıtırken kadın-erkek, bölge ve ideolojik (partinin sağ, sol, liberal ve muhazakar kanatları) temsiliyet oranına dikkat ediyor. Kilit bakanlıklar da İçişleri, Dışişleri, Çalışma ve Toplumsal İşler ile Maliye Bakanlığı olarak öne çıkıyor. Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş ile Savunma Bakanlığı da önemli bakanlıklar ortasına girdi ve ABD’de Donald Trump’ın misyona gelmesiyle başlayan, yeni global güvenlik mimarisi tartışmalarıyla tartısı daha da arttı.

Peki yeni Alman hükümetinde öne çıkan isimler kimler?

Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı: Lars Klingbeil (SPD)

Başbakan Friedrich Merz’in vekilliğini de yapacak olan 47 yaşındaki Lars Klingbeil, yeni kabinedeki en güçlü bakanlardan. 23 Şubat seçimlerinde SPD’nin yaşadığı hezimete rağmen parti içinde gücünü artıran Klingbeil, yeni kabinede SPD’ye kıymetli bakanlıkları kazandırdı. Siyasi bilimler, tarih ve sosyoloji mezunu olan Klingbeil, Toplumsal Demokratların muhafazakâr kanadından. 2009’dan bu yana kesintisiz olarak Federal Meclis’te bulunan siyasetçi 2017’de SPD Genel Sekreteri, 2021’de de partinin Eş Genel Başkanı oldu.

Klingbeil’i önümüzdeki aylarda ağır bir çalışma temposu bekliyor. Zira partisi SPD’nin de içinde olduğu üçlü koalisyon bütçe tasarrufu nedeniyle dağılmıştı. Klingbeil süratle hem bu yılın hem de gelecek yılın bütçesini hazırlamakla yükümlü. Ayrıyeten onlarca yıl ihmal edilen altyapının yenilenmesi için ayrılan, tarihi büyüklükteki 500 milyar euroluk bütçeyi de o yönetecek.

Klingbeil, son yıllarda dünya çapındaki toplumsal demokrat partileri birleştirme uğraşı kapsamında SPD’nin kardeş partisi CHP ile ilgileri de tekrar canlandırdı. 2023’ten bu yana CHP Genel Başkanı Özgür Özel ile en az üç defa bir ortaya geldi ve CHP ile partisi SPD ortasında ağır işbirliği mutabakatı imzalandı. Geçen yılki Ankara gezisi kapsamında Anıtkabir’i de ziyaret eden Klingbeil, anı defterine “Modern ve eşitlikçi bir toplumun temelini atan Mustafa Kemal’e hürmet ve takdir ile” cümlesini yazdı.

İçişleri Bakanı: Alexander Dobrindt (CSU)

Alexander Dobrindt, Almanya’daki 16 eyaletten yalnızca Bavyera’da örgütlü olan CSU’nun federal çaptaki yüzü. 2013-2017 hükümetinde Federal Ulaştırma Bakanı olarak görev yapan Dobrindt’in yabancı araçlara otoyol fiyatı uygulaması Avrupa Adalet Divanı’ndan dönünce Almanya milyonlarca euro ziyana uğramıştı. Fakat Dobrindt bu hezimetine karşın siyasetteki yerini muhafazayı başardı.

Muhafazakâr siyasetçi, yıllardır sert bir göç siyaseti talep ediyor. Artık de vazifeye gelir gelmez hudut denetimlerini artırma ve hudutlardan geri çevirmeleri emredeceğini duyurdu. Avrupa’da en çok göçmen alan ülke olan Almanya’nın sondan geri çevirmeler yapması komşu ülkelerce eleştiriliyor ve geri çevrilenlerin kabul edilmeyeceği tarafında açıklamalar yapılıyor.

Türkiye konusunda da Dobrindt son yıllarda bilhassa Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsrail ve Hamas’a yönelik açıklamalarına gösterdiği reaksiyonla dikkat çekti. Daha evvel de sık sık Ankara’nın Almanya’daki Türkiye kökenlilere etkisi konusunu lisana getirmiş, evvelki hükümetin vatandaşlığa geçişi kolaylaştıran ve Türklerin ikili vatandaşlığının önünü açan düzenlemelerine de karşı çıkmıştı.

Dışişleri Bakanı: Johann Wadephul (CDU)

Dışişleri Bakanlığını devralan Johann Wadephul hukukçu ve eski yedek subay. 2009’dan beri Federal Meclis üyesi olan siyasetçi Başbakan Merz’in güvendiği bir isim. Wadephul, CDU/CSU Federal Meclis Kümesi Lider Yardımcısı olarak ayrıyeten AB üyesi ülkelerin oluşturduğu Parlamentolar Ortası Ortak Dış ve Güvenlik Siyaseti Konferansı (GASP) ve Ortak Güvenlik ve Savunma Siyaseti (GSVP) ile Avrupa Kurulu alanlarından sorumluydu. Kasım 2024’ten beri NATO Parlamenterler Asamblesi Lider Yardımcısı da olan kıdemli siyasetçi memleketler arası güçlü temaslarıyla dikkat çekiyor. Türkiye’ye daha çok güvenlik siyaseti üzerinden bakan Wadephul, kendisine Suriye – Türkiye bağlamında yöneltilen bir soruya şu karşılığı vermişti.

“Türkiye ile ilgiler çok geniş bir yelpazeye sahip. Bu nedenle dış ve güvenlik siyasetimizde Ankara’nın NATO ortağı olarak kıymetini ebediyen göz önünde bulundurmakla yükümlüyüz. Türkiye, NATO üyesidir ve savunma ittifakının güneydoğu kanadında yakın güvenlik ortağımızdır. Ve yasal güvenlik çıkarları kelam bahsidir. Suriye hududunda sivilleri ve askeri tesisleri Kürt güçlerinin taarruzlarının maksadı olmuştur. Türk devleti buna karşı kendini savunabilmeli ve savunmalıdır. Lakin bu hücumlara reaksiyonun savunmacı ve orantılı olması gerekmekte ve Türkiye memleketler arası hukukun prensiplerine hürmet göstermelidir. Yasal müdafaa hakkı, misilleme hakkını içermez.”

Türkiye’nin güvenlik ve dış siyasetine yönelik tenkitleri geçmişte Ankara’ya ilettiklerini de tabir eden siyasetçi, “Haklı tenkidin ne siyasi yabancılaşmaya ne de paydaşlık münasebetlerinin düşürülmesine yol açması gerektiği görüşündeyiz” diye eklemişti.

Kültür ve Medyadan Sorumlu Devlet Bakanı: Wolfram Weimer (partisiz)

Yeni kabinenin sürprizi olarak nitelenen gazeteci Weimer en çok tartışma yaratan isimlerden. Çünkü gazeteciliği, bilhassa de yorumları geçmişte toplumu kutuplaştırdığı ve kışkırttığı gerekçesiyle sık sık eleştirilmişti. Ülkeye sistemsiz göçle kontaklı tartışmalarda kaleme aldığı bir makalede Almanya’daki etnik, dini ve kültürel çeşitliliği “çok kültürlülük yalanı” olarak nitelemesi de ağır reaksiyon yarattı. “Muhafazakar Manifesto” isimli kitabını da “solcular için zehir ve sağcılar için uygunsuz beklenti” olarak tanımlayan Weimer, çok muhafazakâr görüşleriyle dikkat çekiyor.

Bu nedenle Weimer’in kültür ve medya üzere liberal alanlardan sorumlu Devlet Bakanı olarak atanması tartışılıyor. Ayrıyeten siyasi tecrübesi olmaması ve özel bölümden gelmesi de eleştirilen hususlardan. 60 yaşındaki Weimer, “Welt” ve “Focus” üzere medya kuruluşlarında genel yayın direktörlüğü yaptı, “Cicero” mecmuasını kurdu. CDU’ya yakın biri olarak kabul ediliyor, ancak parti üyeliği bulunmuyor. Başbakan Merz ile varlıklı ailelerin yaşadığı Bavyera’daki Tegernsee’den tanıştıkları ve birlikte golf oynadıkları biliniyor.

Weimer, Ankara konusunda ise geçmişte çok sert yorumlarıyla dikkat çekti. Ayasofya’nın ibadete açılması sonrasında kaleme aldığı yorumda bu adımı “kültürel bir savaş ilanı” olarak nitelemiş, Erdoğan’ın amacının Batı’yı aşağılamak olduğunu ileri sürmüştü. Türkiye’nin Yunanistan, Suriye ve Libya siyasetine da işaret eden Weimer, Erdoğan’ın Avrupa’yı göçmen göndermekle tehdit ettiğini de hatırlatarak yorumunda şöyle devam ediyor:

“Ayasofya’yı İslamlaştıran Diyanet İşleri Başkanlığı, Erdoğan’ın yayılmacı hırsına yurt dışında da misyonerlik çabasıyla yardımcı oluyor. (…) Açıkça ilan edilen fetih arzuları, parti propagandasının değişmez bir ögesi. Fetihler tıpkı vakitte “kapıları Viyana’ya kadar halkına açmak” manasına geliyor. Bu nedenle Erdoğan, Arnavutluk, Bosna Hersek ve Kosova üzere Müslümanların çoğunlukta olduğu Balkan ülkelerinde yumuşak güçle emperyal Osmanlı siyaseti da yürütüyor: mali yardımlar, kültürel çalışmalar ve dini teşvikler. Erdoğan’ın sloganı şu: ‘Tarih, bir ulusun yalnızca geçmişine değil, tıpkı vakitte geleceğine yönelik yol göstericisidir’. Bu nedenle Ayasofya’nın dönüştürülmesi kasıtlı bir tarihi işarettir.”

Savunma Bakanı: Boris Pistorius (SPD)

Dağılan üçlü koalisyondan misyonda kalan tek bakan 65 yaşındaki kıdemli Sosyal Demokrat Savunma Bakanı Boris Pistorius oldu. Pistorius, yapılan kamuoyu anketlerinde Almanya’nın en tanınan ve beğenilen siyasetçisi olma özelliğini uzun müddettir koruyor. İsmi krizlerle anılan Christine Lambrecht’ten Ocak 2023’te vazifesi devralan Pistorius, Alman ordusu için “savaşmaya hazır olma prensibi”ni ilan ettiğinde, onlarca yıldır pasif bir askeri siyaset izlenen Almanya’da dönüm noktası oldu. Rusya kaynaklı dış tehdidin arttığını ve Avrupa’nın yeni bir güvenlik mimarisine muhtaçlık duydugunu savunan Pistorius, acilen zarurî askerliğin kaldırılmasıyla küçülen ve bütçesi de azalan Savunma Bakanlığı’nın içinde bulunduğu yetersizliklere dikkat çekti. Daha fazla kaynak talep ederek savunma harcamalarının Anayasa’da yer alan “borç freni” kapsamı dışında tutulması talebini lisana getirdi.

ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin güvenlik konusunda Avrupa’ya gelecekte muhafaza sağlamayacağı tasasının artmasıyla bu yeni hükümetin ortakları SPD, CDU ve CSU tarafından hayata geçirildi. Buna nazaran gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 1’ini geçen bütün askeri harcamalar borç freni kapsamı dışında tutulabilecek. Ayrıyeten 500 milyar euro altyapı yenileme ile de Almanya’nın savunma yeteneği artırılacak. Bu da Avrupa’da yeni güvenlik mimarisinin temellerinin atıldığı periyotta Savunma Bakanlığının ve Bakan Pistorius’un hareket serbestisini artırdı ve elini güçlendirdi.

DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?

Almanya’da yeni hükümetin kilit bakanları kimler?

Benzer İçerikler