Almanya’da kim kime oy verdi?

Almanya’da federal seçimleri Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ve sadece Bavyera’da faaliyet gösteren kardeş partisi Hristiyan Toplumsal Birlik (CSU), oyların yüzde 28,52’sini alarak açık bir farkla kazandı.

İkinci sıradaki çok sağcı Almanya İçin Alternatif (AfD) oyların yüzde 20,80’ini almayı başarırken misyondaki başbakan Olaf Scholz’ün partisi Sosyal Demokrat Parti (SPD) yüzde 16,41 ve koalisyon ortağı Yeşiller yüzde 11,61 oy alabildi.

Sol Parti büyük bir sıçrama yaparak yüzde 8,77 oy alırken, bu partinin içinden türeyen Sahra Wagenknecht İttifakı (BSW) ise yüzde 4,97 oy oranı ile meclise girmeyi kıl hissesi kaçırdı. Tıpkı halde mevcut hükümetin eski ortaklarından Hür Demokrat Parti (FDP) de yüzde 4,33 oy oranıyla yüzde 5 barajını geçemedi.

Peki Alman toplumunu oluşturan farklı kısımlar içerisinde kim kime oy verdi?

Erkekler sağ partileri tercih etti

Kamuoyu araştırma kuruluşu infratest dimap’ın gerçekleştirdiği sandık çıkış anketine dayanan datalara nazaran, erkek seçmenlerin yaklaşık yüzde 30’u CDU/CSU, yüzde 24’ü AfD, yüzde 5’i ise FDP’yi tercih etti. Bu tablo, erkeklerin sağ partilere daha fazla oy verdiğini ortaya koydu. Buna karşılık erkekler ortasında sol partilere eğilim daha az oldu. Erkeklerin yüzde 15’i SPD’ye, yüzde 11’i Yeşiller’e, yüzde 7’si Sol Parti’ye oy verdi.

Kadınlarda ise eğilim, bunun tam aksisi istikamette seyretti. Bayan seçmenlerin sol partilere sağ partilere nazaran daha çok oy verdiği belirlendi. Bayanların yüzde 18’i SPD’ye, yüzde 13’ü Yeşiller’e ve yüzde 11’i Sol Parti’ye oy verirken yüzde 27’si CDU/CSU’ya, yüzde 18’i AfD’ye, yüzde 4’ü de FDP’ye takviye verdi.

Gençler ortasında en çok dayanak bulan partilerden biri, çok sağcı Almanya İçin Alternatif oldu.Fotoğraf: Julian Stratenschulte/dpa/picture alliance

Gençlerin tercihi Sol Parti ve AfD

İstatistikler ortasında en dikkat alımlı datalardan biri de 18-24 yaş ortası seçmenlerin yüzde 25’inin Sol Parti’ye, yüzde 6’sının sol popülist Sahra Wagenknecht İttifakı’na (BSW), yüzde 21’inin de AfD’ye oy vermesi oldu. Buna nazaran Almanya’daki gençlerin yarısından fazlası, siyasi yelpazenin sağ ve sol ucundaki partilere oy vermiş oldu.

Buna karşılık Almanya’nın en halk partileri olarak bilinen SPD yüzde 12, CDU/CSU ise yüzde 13’lük dayanakla gençler ortasında sınıfta kaldı. Tıpkı kümeden Yeşiller’e verilen takviye ise tekrar ortalamanın altında, yüzde 10 düzeyinde oldu.

Öte yandan 24-34 yaş kümesi ortasındaki seçmenlerin yaklaşık dörtte biri AfD’ye oy verdi. Açık orta önde olan AfD’yi yüzde 17 ile CDU/CSU izledi. 35-44 yaş arasındakilerin birinci tercihi de yüzde 26 ile AfD ve ikinci tercihi de yüzde 24 ile CDU/CSU oldu.

Friedrich Merz’in başbakan adayı olduğu CDU ve CSU, yaşı 70’in üzerinde olan seçmenlerin açık ara favori partisi oldu.Fotoğraf: Odd Andersen/AFP/Getty Images

70 yaş üstünden CDU/CSU’ya büyük destek

CDU/CSU’ya dayanak hem 45-59 yaş ortası hem de 60-69 yaş ortası seçmenlerde yüzde 33 düzeyinde seyretti. Her iki kümede da AfD ikinci sırada geldi. Sandıktan birinci çıkan CDU/CSU, en büyük zaferini ise 70 yaş üzeri seçmenler ortasında elde etti. Hristiyan Birlik partileri bu kümedeki seçmenlerin yüzde 43’ünün oyunu almayı başarırken, sandıkta tarihinin en makus sonucunu elde eden ve gençler ortasında tanınan olmayan SPD ise 70 yaş üzeri seçmenlerin dörtte birinin oyunu almayı başardı.

Sol Parti’nin liste başı adayı Heidi Reichinnek’in TikTok’da yürüttüğü faal siyasi bağlantı kampanyasının, gençler ortasında partiye takviyesi artırdığı düşünülüyorFotoğraf: Carsten Koall/dpa/picture alliance

CDU eğitim seviyesinden bağımsız olarak birinci seçenek

Dikkat çeken bir öteki istatistik de eğitim seviyesine nazaran oy verme davranışını ortaya koyan bilgiler oldu. Buna nazaran, yüksek eğitim düzeyine sahip seçmenlerin yüzde 27’si CDU/CSU’yu tercih etti. Onu yüzde 18 ile Yeşiller ve yüzde 16 ile SPD izledi. Bu kümede AfD dördüncü, Sol Parti ise beşinci sırada yer aldı.

Orta düzeyde eğitim seviyesi olanların yüzde 28’i CDU/CSU’yu desteklerken, AfD’ye oy verenlerin oranı da birebir düzeyde gerçekleşti. Bu kümede SPD yüzde 15 ile üçüncü sırada yer aldı.

Eğitim düzeyi düşükler ortasında da CDU/CSU yüzde 32 ile birinci sırada geldi. AfD, bu kümede da yüzde 29’luk bir dayanak almayı başardı.

Öte yandan emeklilerin yüzde 39’u CDU/CSU’ya, yüzde 24’ü SPD’ye oy verdi. Emekçiler ortasında AfD’nin yüzde 38’lik bir oy oranına ulaşması dikkat çekti.

Ekonomik durumu uygun olanların yüzde 31’i CDU/CSU’ya, yüzde 17’si SPD ve yeniden yüzde 17’si AfD’ye oy verirken, ekonomik durumunun makus olduğunu söyleyenlerin yüzde 39’u ise AfD’ye oy verdi. Bu kümede CDU/CSU yüzde 17 ile ikinci sırada yer aldı.

DW / BÜ, CÖ