Almanya sınır güvenliğini nasıl sıkılaştırıyor?

Almanya İçişleri Bakanı Dobrindt tam olarak nasıl bir talimat verdi?

Muhafazakâr Hıristiyan Toplumsal Birlik (CSU) partili yeni Federal İçişleri Bakanı Alexander Dobrindt, Almanya’nın dış sonlarının daha sıkı denetlenmesi için düğmeye bastı. Bu kapsamda, geçerli giriş dokümanları olmayan yahut Avrupa Birliği’nin öbür bir ülkesinde sığınma başvurusu yapmış olan sığınmacılar, sondan geri çevriliyor. Dobrindt, Federal Polis’in (Bundespolizei) artık geri çevirme yetkisine sahip olduğunu, lakin buna mecbur olmadığını belirtti. Yani, her durum özelinde tek tek karar verilecek.

Geri çevirmelerde hangi istisnalar geçerli?

Geri çevirmelerden gebeler, hastalar, refakatsiz reşit olmayanlar ve öbür hassas kümelere mensup bireyler muaf tutuluyor.

Dobrindt bu tedbirleri nasıl gerekçelendiriyor?

Bu adımla Başbakan Friedrich Merz’in, seçim kampanyasında verdiği kıymetli bir vaat yerine getiriliyor: Merz, hükümetin işbaşı yapmasıyla birlikte birinci günden itibaren Almanya sonlarında geri çevirmelerin başlayacağı kelamı verilmişti. Başbakanlık Müsteşarı Thorsten Frei, ARD televizyonuna yaptığı açıklamada göçün “katlanılabilir bir seviyeye” indirilmesi gerektiğini söyledi. Almanya’da birçok kent ve belediye, yıllardır çok yüklenen okullar, konut piyasasında artan maliyetler ve sıhhat sisteminin çok yüklenmesi nedeniyle şikâyet ediyor.

Federal İçişleri Bakanı, bu önlemle göçmenlerin Almanya’ya gelme teşebbüsünde bulunmamalarını sağlamayı umuyor.

Almanya İçişleri Bakanı Alexander DobrindtFotoğraf: Bernd von Jutrczenka/dpa/picture alliance

Ayrıca AB’deki komşu ülkelerin Almanya’ya geçişleri durdurmaları teşvik edilecek. Müsteşar Frei, “Bu tedbirler gerekli. Zira şu ana kadar Avrupa Birliği (AB) dış sonlarını tesirli bir formda korumak mümkün olmadı” diyor.

Geri çevirmelerin türel desteği nedir?

Geri çevirmeler hukuksal açıdan tartışmalı.Alman İltica Maddesi’nin 18’inci unsurunda “Yabancı, inançlı bir üçüncü ülkeden geliyorsa, ülkeye girişi reddedilir.” Almanya’nın tüm komşu ülkeleri inançlı sayıldığından, bu durum her sonda geçerlidir” sözlerini yer alıyor.

Ancak AB’deki yasal düzenlemeler, öncelikle göçmenin sığınma müracaatından hangi devletin sorumlu olduğunun belirlenmesini öngörüyor. Bu çoklukla göçmenin AB’ye birinci giriş yaptığı ülkedir. Lakin pratikte, birçok göçmen tekrar de Almanya’ya gelmekte ve karmaşık prosedürler nedeniyle sıklıkla burada kalmakta.

Alternatif olarak AB Antlaşması’nın 72’nci unsurundaki “acil durum” kararı uygulanabiliyor. Bu unsura nazaran, “kamu sisteminin korunması ve iç güvenliğin sağlanması” emeliyle süreksiz olarak AB hukukundan sapmalar yapılabiliyor. Lakin bu kararın uygulanması için yüksek maniler mevcut. Başbakan Friedrich Merz, Brüksel’de yaptığı açıklamada, “Federal hükümette hiç kimse, ben de dahil olmak üzere, bir acil durum ilan etmedi” dedi.

Eski Federal Anayasa Mahkemesi Başkanı Hans-Jürgen Papier ise sığınmacıların geri çevrilmesini yasal buluyor. Papier, Neue Osnabrücker Zeitung’a verdiği demeçte, hususla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:

“Bir devletin, ‘sığınma’ sözünü söyleyen her kişiyi ülkeye almak zorunda olmaması, vazgeçilmez egemenlik hakkının bir modülüdür. Bu hem Alman hem de Avrupa hukuku açısından mümkün ve uygundur.”

Siyasi reaksiyonlar nasıl oldu?

Beklendiği üzere, kimileri hudut denetimleri ve geri çevirmeleri çok bulurken başkaları yetersiz görüyor.

Yeşiller Eş Grup Başkanı Katharina Dröge, Rheinische Post’a verdiği demeçte geri çevirmeleri “açıkça Avrupa hukukuna aykırı” olarak nitelendirdi:

“Alman topraklarında sığınma talebinde bulunan insanların, müracaatlarının incelenmesi hakkı vardır.”

Sol Parti’nin Federal Meclis Grup Başkanı Sören Pellmann, partisinin kongresinde uygulamaya dair sert tenkitlerde bulundu. “Sağcılardan korkarak sağcı siyaset yapanlar, yalnızca kaybeder” diyen Pellmann, Sol Parti olarak bu karara karşı direneceğini belirtti.

Koalisyon ortağı SPD ise bilhassa komşu ülkelerle yakın uyum talep ediyor. Çünkü bu ülkeler, alınan karardan mutlu değil.

Almanya-Polonya hududunda Alman polisi hudut denetimi yapıyor Fotoğraf: John Macdougall/AFP/Getty Images

Federal Anayasayı Muhafaza Teşkilatı tarafından kısmen çok sağcı olarak nitelendirilen AfD ise hudutlarda çok daha sert uygulamalar talep ediyor. Parti başkanı Alice Weidel, Merz’in “yasadışı kitlesel göçe karşı net önlemlerle” göç siyasetinde bir dönüş kelamı verdiğini hatırlattı. Lakin Merz’in artık seçmenleri hayal kırıklığına uğrattığını ve SPD karşısında geri adım attığını söz etti.

Avrupalı komşular ne diyor?

Polonya ve İsviçre üzere çeşitli komşu ülkeler, Almanya’nın bu yaklaşımından tasa duyduklarını açıkladı. Bu ülkeler, artık geri çevrilen göçmenleri büyük sayılarda geri almak zorunda kalacaklarından korkuyorlar. Lakin Başbakan Friedrich Merz, Avrupalı komşuların da sürece dahil edildiğini vurguladı:

“Bu, Almanya’nın tek başına aldığı bir karar değil. Avrupa’daki komşularımızla uyum içindeyiz.”

Federal hükümet, AB’yi de benzeri adımlar atmaya teşvik etmeyi amaçlıyor. Başbakanlık Müsteşarı Thorsten Frei, hükümetin süratli sonuçlar elde etmek istediğini, böylelikle göç siyasetinde “Avrupa çapında” tedbirlere de başvurulabileceğini belirtti.

Süreç nasıl devam edecek?

Uzun mühlet göçmen dostu bir siyaset izleyen AB, artık bariz bir biçimde hudutlarını kapatma tarafında ilerliyor. Bu değişim, muhtemelen birçok üye ülkede sığınma aykırısı partilerin ve hükümetlerin yükselişe geçmesiyle de ilgili.

AB, yeni ve daha sıkı bir sığınma yasası kabul etti. Lakin bu kurallar şimdi uygulanmaya başlanmadı. Planlanan AB sığınma ıslahatı, gelecekte kalma mümkünlüğü düşük olan şahısların sığınma müracaatlarının AB dış sonlarında karara bağlanmasını öngörüyor.

Müsteşar Thorsten Frei, üzerinde muahedeye varılan Avrupa sığınma hukuku ıslahatının yalnızca geç kalmadığını, birebir vakitte yetersiz olduğunu eleştirdi. Bu nedenle 16 AB hükümeti, AB Komitesi’nden kuralları yine gözden geçirmesini talep etti.

Göç akınının yaşandığı 2015’te durum nasıldı?

Eski Başbakan Angela Merkel ve dönemin İçişleri Bakanı Thomas de Maizière (her ikisi yeni Başbakan Friedrich Merz üzere CDU’lu), 2015 yılında Suriye’deki iç savaş nedeniyle yaşanan mülteci akınının tepesinde, sığınmacıların hudutta geri çevrilmemesi istikametinde karar almışlardı.

Dönemin Başbakanı Angela Merkel, 2015’te hudut kapılarını mülteciler için açmıştı Fotoğraf: Alex Halada/picturedesk.com/picture alliance

Dobrindt, artık 2015 yılında Federal Polis’e verilen bu talimatı geri aldı.

Şu ana kadar elde edilen sonuçlar neler?

Yeni hudut talimatının akabinde, geçtiğimiz Perşembe ve Vuma günleri Federal Polis’in tüm hudut kapılarında 365 yasa dışı giriş tespit ettiği bildirildi. İki günde 286 göçmen geri çevrildi. Bunlar ortasında 19 kişi sığınma müracaatında bulunmuştu. Geri çevirmelerin en önemli nedenleri ise geçerli vizenin olmaması, geçersiz evraklar yahut giriş yasağı oldu. Dört kişi “hassas” olarak sınıflandırıldı ve girişlerine müsaade verildi. Ayrıyeten bu iki gün içinde 14 insan kaçakçısı süreksiz olarak tutuklandı, 48 açık tutuklama buyruğu yerine getirildi ve dokuz kişi, aşırılıkçı yahut İslamcı olduğu gerekçesiyle girişte yakalandı.

DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?