Almanya Başbakanı Scholz Erdoğan’ı nasıl ikna etti?

Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) Federal Meclis Kümesi Dış Siyaset Sözcüsü Nils Schmid, Almanya’da 23 Şubat’ta yapılacak erken genel seçimler öncesinde Federal Meclis’te ortalarında DW Türkçe’nin de bulunduğu bir küme Türk gazeteciyle bir ortaya geldi.

SPD’li Başbakan Olaf Scholz’un Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile çalışma üslubu hakkında bugüne kadar kamuoyuna yansımayan bilgileri paylaşan Schmid, Türkiye’de muhalefete artan baskılar, Kürt sorunun çözümü konusunda PKK lideri Abdullah Öcalan ile yürütülen görüşmeler, Almanya’nın Suriye’deki Kürtlerin özerklik talebine bakışı ve Türk vatandaşlarının almakta zorlandığı Schengen vizesi hakkında dikkat cazip açıklamalar yaptı.

Scholz’un Türkiye siyasetinin bilançosu

23 Şubat seçimleri sonrasında kurulacak koalisyon hükümetinde yer almasına kesin gözüyle bakılan SPD’nin önde gelen isimlerinden Nils Schmid, Scholz başbakanlığındaki hükümetin son üç buçuk yılda Türkiye ile bağlantıları tekrar güçlendirdiğini anlattı.

Schmid, “Artık en azından Alman hükümeti ile Türkiye ortasında ve tıpkı vakitte başkanlar seviyesinde Scholz ve Erdoğan ortasında olumlu bir çalışma münasebeti inşa ettik. Aynı zamanda Avrupa Birliği (AB) -Türkiye münasebetlerinin de tekrar canlandırılmasını sağlayacak bir çerçeve belirlendi. Artık uygulamaya geçilmesi gerekecek lakin en azından AB’de Türkiye ile daha yakın çalışılması gerektiği konusunda bir uzlaşı sağlanabildi” diye konuştu.

Türkiye’yi “zor ancak birebir vakitte Avrupa için kıymetli bir bölgesel aktör” olarak nitelendiren SPD’li siyasetçi, “Erdoğan’ın yine cumhurbaşkanı seçilmesi sonrasında Türkiye’nin dış siyasetinin daha az agresif olmaya başlaması, Alman hükümetinin Türkiye ile belli mevzuları görüşmesini ve birebir vakitte AB’de Türkiye ile münasebetlerin ağırlaştırılması gerektiğini savunmasını kolaylaştırdı” dedi.

Nils Schmid, Türk dış siyasetinde, bağlantıların daha yapan bir yere kaymasına kapı aralayan değişiklikleri ise şöyle sıraladı: “Türkiye-Yunanistan ortasında tansiyonun düşürülmesi, Kıbrıs’ta en azından tekrar görüşme sürecinin başlaması, Türkiye’nin Azerbaycan ile Ermenistan ortasında imzalanması beklenen barış muahedesine olumlu takviyesi, Türkiye’nin Ukrayna’ya takviyesi ve Ankara’nın Rusya ile diyalog kanallarının açık tutulmasını sağlaması.”

Erdoğan’ı Scholz mu ikna etti?

Peki Erdoğan’ın “agresif dış politikasından” vazgeçmesinde tek başına tekrar cumhurbaşkanı seçilmesi mi tesirli oldu? Scholz, bu süreçte nasıl bir rol oynadı?

Bu soruları “Kanımca Cumhurbaşkanı Erdoğan, hem Türkiye’nin bölgedeki rolü hem de Türkiye iktisadı için, komşuları ve Batılı ülkelerle partnerliğin ve iş birliğinin değerli olduğunu anladı” kelamlarıyla yanıtlamaya başlayan SPD’li siyasetçi, şu dikkat alımlı değerlendirmeyi aktardı:

“Erdoğan, bir noktada iktisat siyasetlerinin çıkmaza girdiğini fark etti… Tıpkı vakitte, ateşle oynayarak bölgesel ihtilafları alevlendirmenin hududa ulaştığını gördü. Erdoğan bunu fark ettiği esnada Scholz da Türkiye’ye yönelik çok pragmatik, akılcı bir tavır sergiledi: Evet, iki ülke ortasında insan hakları ve demokrasiye ait temelde görüş ayrılıkları var ve Scholz da gerekli ihtarları lisana getirdi fakat megafonla değil, Türkiye ile ilgileri asla Alman iç siyasetinde puan toplamak için araçsallaştırmadı. Aslında araçsallaştırma çok kolay. Çıkıp, ‘ben demokrasiyi savunuyorum’ dersiniz ya da ‘Erdoğan diktatör’ dersiniz… Lakin Scholz bunu yapmak yerine Türkiye’yi bölgesinde ve AB’nin hudutlarında değerli bir dış siyaset aktörü olarak kabul etti ve buna duyulan saygıyı gösterdi. Ortak pek çok mevzu olduğu ve ilerleme kaydetmek için konuşulması gerektiği tarafında de bir tavır sergiledi. Ve Erdoğan da içinde bulunduğu şartlar nedeniyle buna açıktı ve bu tavır olumlu bir sonuç verdi.”

“Otoriter eğilimler bağlantılarda sağlanan ilerlemeyi zora sokabilir”

SPD’nin Dış Siyaset Sözcüsü Schmid, “Dış siyaseti değişmiş olabilir lakin iç siyasette olumlu bir değişim olmadı. Scholz’un işbirliğini derinleştirdiği Erdoğan, muhalefete baskıları artırıyor. Bu Scholz’u zora sokmuyor mu?” sorusunu da yanıtladı.

Türkiye’de basın özgürlüğüne ve siyasi çoğulculuğa artan baskının her Alman hükümeti için bir sorun olduğuna vurgu yapan Schmid, “Zor olağan ki. Otoriter eğilimler arttığı takdirde, Scholz’un bugüne kadar alakalarda sağladığı ilerleme zora girebilir, koruma edilmeyebilir. Gidişat, büyük ölçüde Türkiye’de iç siyasette yaşanacak gelişmelere bağlı olacak. Zira hukukun üstünlüğü ve insan hakları ile ilgili sıkıntılar çözülmediği takdirde, ilgileri derinleştirme uğraşının sonuna dayanırız” dedi.

İmamoğlu Münih’e gelişini iptal etmek zorunda kaldı

Schmid, son devirde bilhassa İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu başta olmak üzere CHP’li belediyelere yönelik artan baskıları da kıymetlendirdi.

“Bu hafta Münih Güvenlik Konferansı’na Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın yanı sıra İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun da gelmesi bekleniyordu fakat CHP’li belediyelere yönelik operasyonlar nedeniyle gelemeyeceğini ilettiği bildiriliyor. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusunu yanıtlayan Schmid, “Evet ben de kendisiyle Münih’te görüşmek istemiştim. Lakin İstanbul’daki belediyelerde, daima CHP’lilerin gözaltına alınması nedeniyle Almanya’ya gelişini iptal ettiğini bildirdi” dedi.

SPD olarak, CHP ve DEM’in seçilmiş belediye liderlerini “hapislerde değil belediyelerde görmek istediklerini” çok net bir formda söylediklerini aktaran Nils Schmid, “Yargı siyasi çıkarlar için araçsallaştırılmamalı” vurgusu yaptı.

Alman siyasetinde Türkiye’yi çok yakından tanıyan isimler ortasında yer alan Alman siyasetçi, “Kısıtlamalar olmaksızın siyasi rekabet sağlanmak zorunda. Bence Türk halkı da bunu istiyor. Seçimi kaybetmek de kazanmak da siyasi çoğulculuğun bir modülü. AKP’nin seçim galibiyetlerine de daima hürmet duyduk” kelamlarını kaydetti.

“AKP iç siyasetin dış siyasete tesirini hafife alıyor”

Nils Schmid, AKP’nin Türkiye iç siyasetindeki gelişmelerin dış siyasete tesirlerini hafife aldığı görüşünde.

Schmid, “Oysa Türk iç siyasetinde yaşanan gelişmeler, dış siyasetinin oyun alanlarını da belirliyor. Gümrük Birliği’nin modernizasyonu, vize serbestisi ve natürel ki üyelik müzakerelerinde bu çok net. Ancak esasen bir ülke ne kadar otoriterse işbirliği o kadar güçleşiyor. Otoriter eğilimler, yolsuzluk, hukukun üstünlüğündeki eksiklikler, hak ve özgürlüklerdeki kısıtlamalar, yalnızca dış siyasette klasik manada değil, bilim, araştırma, yatırımlar, ticaret üzere alanlarda da iş birliğini tehlikeye sokuyor” diye konuştu.

SPD Türkiye’de değişim umudunu mu kaybetti?

Bu ortada SPD’nin 23 Şubat seçimleri için hazırladığı seçim programında birinci defa Türkiye’ye AB genişlemesi çerçevesinde de AB’nin komşuları ile münasebetleri bağlamında da hiç bir halde yer verilmemesi soru işaretlerine yol açmıştı.

“Bunun çok pragmatik bir nedeni var” diyen SPD’li siyasetçi, programı kısa ve yalnızca önümüzdeki dört yılda ilerleme kaydedilecek somut hususlarla hudutlu tutmak istediklerini anlattı.

“Bu, Türkiye’nin yine demokratikleşme yörüngesine girebileceği umudunuzu kaybettiğiniz manasına mı geliyor?” sorusuna ise Schmid, “Yok aslında umudumuz daha da arttı. Zira mahallî seçimlerde CHP büyük galibiyet elde etti… Ama dediğim gibi parti programında somut olarak önümüzdeki dört yılda atılabilecek adımlara odaklandık” cevabını verdi.

Kürt sorunu ile ilgili yeni tahlil süreci: Soru işaretleri var

Türkiye’de MHP lideri Devlet Bahçeli’nin çağrısıyla birlikte mahpustaki PKK başkanı Abdullah Öcalan ile DEM Parti ortasında başlayan görüşme süreci ile ilgili soruyu da yanıtlayan Nils Schmid, gelişmelere ve sürecin ciddiyetine ait birtakım soru işaretleri bulunduğuna işaret etti.

SPD’li siyasetçi, “Soru şu: Bahçeli ve Erdoğan için problem, Erdoğan’a bir kere daha cumhurbaşkanlığı yolunu açacak Anayasa değişikliğine Kürtlerin dayanağını mi almak? Yoksa nitekim de bir değişim mi isteniyor? Kuşkular var. Fakat bunu Türkiye’deki siyasi aktörler tartışmalı. Avrupalılar olarak bizler, Türkiye’de ‘Kürt sorununun’ Türkiye Anayasası ve Türk ulusal devleti çerçevesinde siyasi olarak tahlili için her türlü takviyesi vermeye hazırız. Bunun 2015’de başarılamamış olması üzücü” dedi.

“Suriye’deki Kürtlerin özerklik taleplerine hürmet gösterilmeli”

Suriye’deki siyasi değişim sürecini ve Türkiye’nin Suriye siyasetlerini da kıymetlendiren SPD Dış Siyaset Sözcüsü Schmid, Türkiye ile Suriye’deki askeri rolünün ne olması gerektiği ve Suriye’nin kuzeydoğusundaki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) mevzularında görüş ayrılıkları bulunduğunu anlattı.

Bölgede bir bağımsız Kürt devletine karşı olduklarının altını çizen Schmid, Türk hükümetinin güvenlik ve ekonomik çıkarları nedeniyle Suriye’de daha aktif rol oynamak istemesini de çok olağan ve legal gördüklerini söyledi.

Hafız Esad devrinde Suriye’nin kuzeyinde PKK’nın kamplarının bulunduğunu, Türkiye’nin bu nedenlerden dolayı terör ve güvenlik tasalarının yasal olduğunu lakin Suriye’deki gelişmelerin salt “Kürt terör tehdidi” bağlamında değerlendirilmesini de gerçek bulmadıklarını belirten Schmid, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Türkiye Suriye’nin kuzeydoğusunda terör kampları olmaması gerektiğini söylemekte haklı. Lakin bununla birlikte Suriye içinde Kürtlerin de yasal özerklik talepleri var. Türkiye tıpkı Irak’ın kuzeyinde olduğu üzere buna hürmet göstermeli. Bu nedenle asıl soru şu: Suriye’de yapıların ve partilerin yalnızca Suriye içinde varlık göstermesi, Türkiye’ye bilhassa askeri olarak tesirde bulunmaları nasıl önlenebilir? Bu açıklığa kavuşturulmak zorunda. Tıpkı vakitte Suriye’deki Kürt partilerin ulusal siyasi sürece müdahil olmaları, Şam’da varlık göstermeleri sağlanmalı. Biz de bunu onlara anlatmaya çalışıyoruz, onlara azınlık haklarını da koruyan Suriye demokrasisini desteklemeleri gerektiğini söylüyoruz. Kürtlerin hakları var ve bunlara ulusal Anayasada, Suriye’nin toprak bütünlüğü korunarak hürmet gösterilmek zorunda.”

“Türk vatandaşlarının vize öfkesini anlıyorum”

Türk vatandaşlarının son yıllarda Schengen vizesi konusunda yaşadığı kasvetler da SPD’li siyasetçiye soruldu.

Vize süreçlerinin dijitalleşmesiyle vize taleplerinin incelenmesini hızlandırmayı umduklarını, Türklerin uzun bekleme mühletlerine kızgın olmalarının da anlaşılır olduğunu vurgulayan Schmid, “Öfkeyi anlıyorum. Fakat şunu da açıkça söylemek lazım: Türkiye ekonomisindeki kötüleşme nedeniyle vize verildiği takdirde bu kişinin yeniden Türkiye’ye geri döneceğinden emin olmak için daha detaylı, daha katı bir kıymetlendirme yapılıyor. Zira ne yazık ki Türkiye ekonomisindeki makûs durum nedeniyle vize alıp gelenlerin kimileri geri dönmek istemiyor. Bu insani olarak anlaşılır ancak olmaması gereken bir durum” dedi.

Türkiye kökenlilere çok sağa karşı demokrasiyi savunma çağrısı

SPD’li Schmid ayrıyeten Almanya’da artan çok sağ tehdidine dikkat çekerek Türkiye kökenli seçmenlerin 23 Şubat seçimlerinde oylarını kullanmasının ehemmiyetine de vurgu yaptı.

Sosyal Demokratların göçmenleri Alman toplumunun bir modülü olarak gördüğünü, bu nedenle ikili vatandaşlık hakkının tanınması ve vatandaşlığa geçişleri hızlandırmayı öngören yasa değişikliklerini yaptıklarını söyleyen Schmid, son haftalarda siyaset sahnesinde yürütülen göç tartışmalarıyla toplumun bölünmeye çalışıldığına işaret etti.

Nils Schmid, Hristiyan Birlik partilerinin (CDU/CSU) başbakan adayı Friedrich Merz’in AfD ile iş birliğine hazır olduğu bildirisini verdiğine, mümkün bir iş birliğinin sonunun ne olacağını öngöremediklerine dikkat çekerek, “Bu büyük bir tehlike zira bu tehlike bilhassa göçmenleri ve bilhassa Müslüman göçmenleri amaç alıyor ve artık birlikte demokrasiyi, demokrasiyi baltalamak isteyenlere karşı muhafazamız gerekiyor” dedi.

DW Türkçe’ye sansürsüz nasıl erişebilirim?

Almanya Başbakanı Scholz Erdoğan’ı nasıl ikna etti?

Benzer İçerikler