ABD’den seçim baskısı: Zelenskiy’nin günleri sayılı mı?
ABD’de Donald Trump’ın başkanlık koltuğuna oturmasının akabinde Ukrayna konusunda sürprizler birbiri gerisine geliyor. ABD ve Rusya’dan üst seviye yetkililerin Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da Salı günü bir ortaya gelmesi, Ukrayna ve Avrupa Birliği’nde (AB) rahatsızlık yaratmıştı. Öncesinde ABD’li yetkililer mümkün Ukrayna barış müzakerelerinde Avrupalıların masada yer almayacağına dair açıklamalarda bulunmuştu.
ABD Başkanı Trump, bu tartışmaların hakim olduğu gündemde dün Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin meşruiyetini sorgulayan tabirler kullandı. Zelenskiy’nin ülkesindeki oy oranının yüzde 4 olduğunu argüman eden Trump, bu nedenle Ukrayna’da seçimlere gidilmesi gerektiğini savundu. Ukrayna’da fevkalâde hal nedeniyle seçim yapılamadığına işaret eden Trump, “Masaya oturmak istiyorlarsa Ukrayna halkı ‘seçimler yapılmayalı uzun vakit oldu’ demez mi? Bu Rusya ile ilgili değil, benim niyetim. Öteki birçok ülke de birebir görüşte” diye konuştu.
Trump’ın bu tabirlerinin çabucak akabinde Kiev Milletlerarası Sosyoloji Enstitüsü Şubat ayı başında yaptığı anketlerin sonucunu açıkladı. Anket sonucuna nazaran Zelenskiy’e dayanak yüzde 57 civarında görünüyor.
Zelenskiy: Dezenformasyonun kaynağı Rusya’dır
Anket sonucunu kıymetlendiren ve Trump’ın kelamlarına gönderme yapan Zelenskiy, “Şu an beni değiştirmek isteyen varsa bu mümkün olmayacak. Yüzde 4’lük takviye konusundaki dezenformasyon Rusya kaynaklıdır. Bunu biliyoruz ve bu sayıların ABD ile Rusya ortasında istişare edildiğine dair elimizde deliller bulunuyor” dedi. Zelenskiy, “Büyük hürmet duyduğumuz bir ulusun lideri Başkan Trump maalesef bu dezenformasyon alanında yaşıyor” ifadesini kullandı.
ABD Başkanı Trump, Zelenskiy’nin Ukrayna’da yüzde 4’lük takviyesinin bulunduğunu tez ettiFotoğraf: Kevin Lamarque/REUTERS
Trump’ın kelamlarının akabinde Kremlin de dün, ABD’li heyetle yapılan görüşmelerde Ukrayna’da seçimler konusunun gündeme geldiğini bildirdi. Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, Ukrayna’da muhtemel seçimler konusunda “görüş alışverişinde” bulunulduğunu belirterek “Tabii ki bunun kararı Moskova’da ya da Washington’da alınamaz” diye ekledi.
Rusya’da parlamentonun alt kanadı Duma’nın Lider Yardımcısı Pyotr Tolstoy da Çarşamba günü gazetecilere yaptığı açıklamada Moskova ile Kiev ortasında rastgele bir mutabakatın ön şartının ülkede seçimlere gidilmesi olduğunu söz etti.
Ukrayna’da OHAL nedeniyle seçimler yapılmıyor
Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’ya saldırmasının akabinde Ukrayna’da harika hal ilan edilmişti. 2019’daki seçimlerle Devlet Başkanı olan Zelenskiy’nin görev mühleti 20 Mayıs 2024’te dolmasına karşın OHAL nedeniyle seçimler yapılmadı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de daha evvelki açıklamalarında Zelenskiy’nin devlet başkanı olarak meşruiyetini sorgulamış, “Gelecekte Ukrayna ile savaş konusunda bir nevi muahede imzalanacak olursa gerçek şahısla imzalandığından emin olunması gerekir. İş imza etabına gelirse bu kadar hayatî bir alanda dokümanları yasal yetkililerle imzalamalıyız” tabirlerini kullanmıştı.
Trump idaresi, Ukrayna’nın NATO üyeliğine kapının kapatılması ve Ukrayna’da 2014 öncesi hudutlara geri dönülmemesi üzere mevzularda da Rus tezlerine yakın bir tutum benimsemişti.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, 2019’daki seçimleri kazanarak misyona gelmiştiFotoğraf: picture-alliance/dpa/E. Maloletka
Zelenskiy: Trump’ın gönderdiği ender element mutabakatını imzalamadım
ABD’nin üç yıllık savaşta yaptığı yardımlara karşılık Ukrayna’dan 500 milyar dolar pahasında ender element isteyen Trump, bu istikamette bir mutabakat imzalanması için geçen hafta Hazine Bakanı Scott Bessent’i Kiev’e göndermişti. Zelenskiy bugün yaptığı açıklamada Trump’ın gönderdiği metnin elementlere karşılık güvenlik garantileri içermediğini ve bu nedenle muahedeyi imzalamadığını söyledi.
Zelenskiy, ABD yardımlarının bir dökümünü de yaparak Washington’dan Ukrayna’ya 67 milyar dolarlık silah ve 31,5 milyar dolarlık bütçe yardımı yapıldığını kaydetti. ABD’nin yardımlara karşılık 500 milyar dolarlık az element talep etmesinin “ciddi bir diyalog” olmadığını belirten Zeienskiy, “Ben Ukrayna’yı savunuyorum. Ülkemizi satamam” dedi. Ukrayna lideri, Trump’ın önerdiği anlaşma taslağında ülkenin ender elementlerinin yüzde 50’sinin ABD’ye devredilmesinin öngörüldüğü bilgisini de paylaştı.
Trump’ın Ukrayna’ya aktarılan paraların nereye gittiğinin bilinmediği formundaki imasına da değinen Zelenskiy, savaş sırasında silah harcamalarına 320 milyar dolar gittiğini, ABD ve AB tarafından yapılan yardımların fiyatının toplamda 200 milyar dolar olduğunu, açıkta kalan 120 milyar doları Ukraynalıların kendi ceplerinden karşıladığını belirtti.
DW,rtr,dpa / BK,ET
DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?
