Avrupa basını: Tek kazanan Putin

ABD Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’da ağırladığı Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy ile kameralar önünde yaşadığı şiddetli tartışma, Avrupa basınının ana gündem unsuru oldu. İkinci Dünya Savaşı’nın sonundan bugüne dek süren ABD-Avrupa ittifakı, pek çok gazeteye nazaran yaşananlardan son derece olumsuz etkileniyor.
İtalyan Corriere della Sera’da yer alan yorumda, kelam konusu diyalogtan kazançlı çıkanın Rusya lideri olduğu şu şekilde lisana getirildi:
“Bu çeşidin tek bir kazananı var o da Putin. Kelamlı atışmalar ve Zelenskiy’nin Beyaz Saray’dan “kovulması”, başarısız olan mineral muahedesi, iptal edilen basın toplantısı… Daha berbatı olamazdı. Ukrayna, en kıymetli ve vazgeçilmez müttefikini kaybetme riskiyle karşı karşıya. Avrupa en büyük tasalarının gerçekleştiğine şahit oluyor: Trump için ittifakların değiştirilmesi mümkün. Kiev’i kendi bahtına terk ettikten sonra sıra artık Atlantik eksenine mi gelecek? Zelenskiy de melek değil, kusurlar yaptı. Bütün ülkelerin, yapılan maddi yardımların yanlışsız harcanıp harcanmadığını sorma hakkı da var. Lakin Trump, arka arda Beyaz Saray’ı ziyaret eden Avrupalı başkanlardan sonra Washington’a gelen Zelenskiy’e karşı sersemletici bir hal takındı. Trump ile görüşen Avrupalı devlet ve hükümet liderlerinin tümü Trump’a, Ukrayna’ya güvenlik teminatı verilmesi için lisan dökmüş ve her biri kendince ABD Lideri’ni NATO’ya bağlamaya çalışmıştı. Cuma günü yaşanan büyük finalin akabinde bu uğraşların Ukrayna ismine büyük bir fiyasko ile sonuçlandığı söylenebilir.”
İspanyol El País gazetesi de bir devranın bitişine işaret ediyor. Gazetede yer alan yorumda şöyle denildi:
“Volodimir Zelenskiy’nin Donald Trump ve J.D. Vance ile Beyaz Saray’ın Oval Ofisi’nde, gazeteciler önünde ve canlı yayında yaptığı tartışma, bir periyodun sonunun etkileyici bir sembolüdür. Yaşananlar hem içeriğiyle hem de biçimiyle ABD’nin son 80 yıla kıyasla yaptığı ani rota değişikliğinin acımasız bir teyididir. Bunun manası açık: Yalnızca Amerika’nın Avrupa’dan uzaklaşmasına, çıkarlar ve pahalar konusunda derin bir uçurum oluşmasına şahit olmuyoruz. Avrupalılar birebir vakitte, ABD’nin başka emperyalist güçlerle uzlaşarak bize büyük ziyan vermeye hazır olduğu gerçeğiyle de karşı karşıya. (…) Bu, boyun eğmeyi, hürmet göstermeyi ve sömürücü uygulamaları kabullenmeyi talep eden keyfi bir emperyalist güçtür. Rusya, Belarus ve Kuzey Kore ile Birleşmiş Milletler’de tıpkı çizgide oy kullanan bir güç. İşte Oval Ofis’teki tartışmanın gerisinde yatan gerçek budur. (…) Biz Avrupalılar emperyalist güçlerin amacındayız. Şayet bu bahiste hala bir kuşku vardıysa da, Oval Ofis’ten gelen bildiri her şeyi netleştirdi. Dünyadaki pozisyonumuzu büsbütün yeni bir hamasetle tekrar düşünmek zorundayız.”

Tüm dünyada şok tesiri yaratan tartışmada, ABD Başkanı Donald Trump ile ABD Lider Yardımcısı JD Vance, konuk lider Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’yi azaladıFotoğraf: Jim LoScalzo/CNP/ZUMA Press/IMAGO
Washington’daki görüşmede yaşanan tartışmayla ilgili olarak cumartesi günü İsviçre’de yayımlanan Neue Zürcher Zeitung‘da şu satırlar yer aldı:
“Trump’ın tiradları, Avrupalılara ABD Başkanı ve yönetiminin gerçekten nerede durduğunu bir sefer daha açık formda gösterdi. Trump’ın, bağımsız bir Ukrayna’dan çok Rus diktatöre ve onun tarihi çarpıtmasına sempati duyduğu açıkça görülüyor. Birinci vazife devrinin tersine, bu dünya görüşünde Beyaz Saray’da artık yalnız da değil. Lider Yardımcısı Vance daha evvel Ukrayna’nın bahtının kendisi için kıymetli olmadığını belirtmişti. Avrupalılar Ukrayna’da nitekim istikrarlı bir barış istiyorlarsa muhtemelen ABD’den bir “güvence” beklemeden liderliği kendileri üstlenmek zorunda kalacaklar. Oval Ofis’teki tansiyondan evvel bile Trump’ın müzakerelerde kuşku uyandıran bir strateji izlediği açıktı. Ukrayna’yı köşeye sıkıştırırken, Rusya’dan şu ana kadar barışa yönelik rastgele bir taviz talep etmedi.”
Belçika gazetesi De Standaard‘a nazaran ise artık Avrupa için ipleri ele alma vakti:
“İçlerinden biri Rusya’ya karşı savaşta kendini savunan iki liderin gözler önündeki münakaşası Batının sonu manasına geliyor. Avrupalılar artık Rusya’ya ABD’nin askeri dayanağı olmaksızın karşı durmak zorunda. Artık Trump’ın başkanlığından çok ‘Donald Trump rejimi’nden kelam etmek daha yanlışsız olur. Cuma akşamı dünya gerçek dünyayla Trump’ın yarattığı kurgu, palavra ve istikrarsız versiyonu ortasındaki birinci büyük çarpışmaya canlı tanıklık etti. Bunlardan hangisinin kısa vadede galip geleceğini kestirmek güç. (…) Artık herşey Avrupa’ya bağlı. Bu, bir gerçeklik anı ve son 70 yıldır görülmemiş bir karakter imtihanı. Ukrayna’yı Putin ve Trump’a bırakmak Avrupa’nın kendine köle rolü biçmesi manasına gelir. Bir diğer deyişle öteki seçenek yok.”
dpa / SÖ,ET
DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?