Alman basını: “Seçim uyarı ateşi niteliğinde”
Frankfurter Allgemeine Zeitung‘da (FAZ) yer alan yorumda, sandıktan zaferle çıkan Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ve sadece Bavyera’da faaliyet gösteren kardeş partisi Hristiyan Toplumsal Birlik’in (CSU), sandıktan ikinci çıkan çok sağcı Almanya İçin Alternatif (AfD) ile koalisyon kurmama kararında ısrar etmesi gerektiği vurgulanıyor:
“AfD ile demokratik bir devlet kurmak imkansız. İç ve dış politikayı ilgilendiren en merkezi mevzularda AfD ve Birlik partileri, birbirlerine ateş ve su kadar uzak. (Dağılan hükümeti oluşturan) “trafik lambası” koalisyonu partileri (Sosyal Demokrat Parti, Yeşiller ve Hür Demokrat Parti), ülkeyi kendi istekleri doğrultusunda şekillendirme fırsatını kullanmada külliyen başarısız oldu. Bunu, bilhassa de Birlik partileri ile koalisyon kurmaya hazır olanların unutmaması gerekiyor. Almanlar, bilhassa de göç ve iktisat siyasetinde bir rota değişikliğini seçti. Friedrich Merz, kurulma ihtimali masada olan her ittifakta uzlaşıya gitmek ve kendi programının kimi kısımlarından taviz vermek zorunda kalacak. Lakin gelecek hükümetin “aynen bu türlü devam” siyasetinin yakınından dahi geçmemesi gerekiyor. Bu sırf AfD’yi daha da güçlendirir. Bu seçimin ikaz ateşinin sesi daha gür çıkamazdı.”
Münchner Merkur‘de yer alan yorumda ise Donald Trump idaresinin Ukrayna’daki savaşın sonunu getirmek için attığı adımlar bağlamında, Almanya’da yeni hükümetin süratli bir biçimde kurulması gerektiği savunuluyor:
“Friedrich Merz’in idaresi altındaki yeni hükümete sırf muvaffakiyetler dilemek gerekiyor. Kendisinin artık çözmesi gereken üç büyük problemden her biri, koalisyonu zora sokmak için kâfi potansiyeli bünyesinde barındırıyor: İltica saatli bombasının etkisiz hâle getirilmesi, iktisadın kurtarılması ve Avrupa’nın savunulması. Putin-Trump ikilisinin, Ukrayna’yı ve ülkenin yeraltı kaynaklarını çalmak için kendilerine karşı yürüttüğü müthiş hücumdan sonra, AB başşehirlerinde herkes gözünü Almanya’ya çevirdi. Yurttaşların oylarını vermelerinin akabinde oluşan, polisiye romanı andıran seçim sonucuna karşın: Avrupa’nın en kıymetli ülkesi, onlarca yıldır yaşanan en büyük jeopolitik krizin içerisinde, sonsuz bir sürüncemeyi kaldıramaz. Paskalya’ya kadar hükümetin kurulması kural. O vakte kadar, Merz’in de modülü olduğu partiler üzeri bir acil durum kabinesinin, Berlin’in her vakit işler hâlde olduğunu garanti etmesi gerekiyor. Tarih, Almanya’yı beklemiyor.”
Almanya’da her beş seçmenden birinin oyunu almayı başaran AfD’nin başbakan adayı Alice Weidel, seçim zaferini, partinin Thüringen eyalet teşkilatı lideri Björn Höcke ile kutladı. Höcke, Almanya’daki bir mahkemenin 2019 yılında verdiği karar doğrultusunda “faşist” olarak nitelendirilebilen bir siyasetçiFotoğraf: Sören Stache/dpa/picture alliance
Hamburg’da yayımlanan Stern‘de Merz’in işinin eşi gibisi görülmemiş biçimde sıkıntı olduğuna değiniliyor:
“Federal Almanya tarihinde hiçbir başbakan, bu kadar güç bir misyonu devralmamıştı. Evet, birçok başbakan birçok krizle karşı karşıya kalmıştı. Lakin seçim kampanya sürecinde de “iş yapmak” istediğini tekraren tekrar ettiği üzere, kendisini gerçek bir iş yapan olarak gören Merz’in birçok noktada eli kolu bağlı. Şayet Merz hakikaten iş yapan olmak istiyorsa, evvel o bağlardan kurtulması gerekiyor.”
Ludwigsburger Kreiszeitung‘da ise Almanya’yı yönetmesi en beklenen olan koalisyon hükümetini oluşturacak partilerin güç kaybına dikkat çekiliyor:
“Yeni hükümeti sahiden de Federal Almanya Cumhuriyeti kurulduğundan bu yana tarihi olarak en berbat seçim sonucunu elde eden SPD ve tarihinin en makûs ikinci sonucunu elde eden CDU’nun kurması muhtemel… Bu koalisyonun iç ve dış siyasetteki meseleleri süratli bir biçimde çözmesi gerekiyor. Bu ne kadar süratli gerçekleşirse, koalisyon hükümetini aslında birinci sırada gelen CDU/CSU ve ikinci sırada gelen AfD’nin kurması gerektiğini savunan sesler o kadar süratli bir biçimde susturulmuş olur. Lakin demokrasi o denli çalışmıyor: Demokrasi (kısa vadeli) mutabakatları değil, siyasi uzlaşıyı temel alıyor.”
DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?
